Polskie Radio
Section05

Jakub Domoradzki

Ważne wyniki badań. Kontrola kwantowa możliwa w znacznie wyższych temperaturach

W ultraniskich temperaturach zderzenia międzyatomowe są dość proste do przewidzenia, a ich wynik można kontrolować przy użyciu pola magnetycznego. Badania pokazują jednak, że jest to możliwe również w temperaturach wyższych, niż dotychczas sądzono. Zespół Maksa Walewskiego, dr. Matthew Frye’a i prof. Michała Tomzy opublikował swoje obserwacje w prestiżowym "Science Advances".
Zobacz więcej na temat:  Zobacz także fizyka Michał Tomza Urszula Bończuk-Dawidziuk Aleksandra Biedrzycka

Wirtualne Muzeum Zaginionych Wynalazców - niezwykłe historie i obiekty

W Polsce narodziło się wiele przełomowych wynalazków, które zmieniły oblicze światowej technologii. Niestety, nazwiska wielu polskich pionierów techniki pozostały nieznane, a ich dzieła rozproszone po prywatnych zbiorach są narażone na zapomnienie. Dzięki projektowi Wirtualne Muzeum Zaginionych Wynalazców powstała wyjątkowa przestrzeń cyfrowa, która nie tylko zabezpiecza te cenne artefakty, ale także przybliża je szerokiemu gronu odbiorców.
Zobacz więcej na temat:  NAUKA technologie

Prof. Wilhelmina Iwanowska. Kim była i jak zasłużyła się dla Torunia?

Prof. Wilhelmina Iwanowska to pionierka polskiej astrofizyki, współtwórczyni Obserwatorium Astronomicznego w Piwnicach i pierwsza kobieta w zarządzie Międzynarodowej Unii Astronomicznej. Dla uhonorowania zasług badaczki miasto Toruń uczyniło ją patronką 2025 roku. - Całym swoim życiem dowodziła, że kosmos nie ma granic - zaznacza prof. Andrzej Strobel. 
Zobacz więcej na temat:  prof. Wilhelmina Iwanowska Zobacz także Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu astronomia

Będą badać ponad 50 różnych epidemii w historii Europy. Zespół prof. Izdebskiego z prestiżowym grantem

Dlaczego ta sama fala pandemii w jednym miejscu powoduje wielkie spustoszenie, a w innym "przechodzi bokiem"? Co decyduje o tym, że nie wystarczy wiedzieć, z jakim patogenem mamy do czynienia, żeby przewidzieć, co się wydarzy? Odpowiedzi na te pytania poszukuje międzynarodowy zespół projektu EUROpest, który otrzymał prestiżowy ERC Synergy Grant przyznany przez Europejską Radę ds. Badań Naukowych.
Zobacz więcej na temat:  pandemia NAUKA Zobacz także epidemia

Pokochała "białą pustynię". Dagmara Bożek od lat promuje wiedzę o polskich badaniach na obszarach polarnych

Dwa lata spędziła w polskich stacjach polarnych. Jest pisarką, popularyzatorką nauki i polarniczką, a w grudniu została laureatką nagrody głównej w kategorii Animator w konkursie Popularyzator Nauki. Dagmara Bożek w "Eurece" opowiadała m.in. o zdobytej nagrodzie, polskich badaniach na obszarach polarnych i dlaczego pokochała "białą pustynię". 
Zobacz więcej na temat:  pandemia motyle NAUKA Zobacz także

Teleskop Euclid i testy największej rakiety świata. Co w roku 2024 działo się w kosmosie?

Kosmos fascynował i wciąż fascynuje. Eksplorując go, podnosimy swój poziom cywilizacyjny, to również źródło dużych przychodów. Okazuje się, że coraz większą rolę w tym procesie odgrywają polscy naukowcy. - Rok 2024 był niesamowity. Co chwilę działo się coś, co trzymało w napięciu i sprawiało, że człowiek nie do końca dowierzał, jak daleko już jesteśmy - zaznacza Ewelina Zambrzycka-Kościelnicka. 
Zobacz więcej na temat:  Polska Akademia Nauk Zobacz także kosmos satelita rakieta NAUKA

Pamięć. Czym jest i jakie skrywa przed nami tajemnice?

"Szczęście to po prostu dobre zdrowie i zła pamięć" -  to słowa Ernesta Hemingwaya, amerykańskiego pisarza i dziennikarza. Choć w pewnym sensie prowokacyjne, wskazują na kilka istotnych kwestii. - Po pierwsze, nie do końca sterujemy własną pamięcią, nie mamy nad nią pełnej władzy, z drugiej strony, mamy ogromną wolę sterowania nią - zwraca uwagę prof. Wojciech Kudyba. 
Zobacz więcej na temat:  mózg pamięć psychologia socjologia Zobacz także

Wielozadaniowość czy wąska specjalizacja? "Powinniśmy zachować zdrowy balans"

Zbyt częste dzielenie uwagi między zadania skutkuje spadkiem skupienia, spłyca reakcje emocjonalne, zmusza do ciągłego poszukiwania bodźców. Z kolei zbyt rzadkie zniekształca sposób postrzegania rzeczywistości. - Zdrowy balans to zrównoważone dążenie do zaspokajania różnych potrzeb w naszym życiu bez nadmiernego skupiania się na jednym z obszarów - zwraca uwagę dr Ewa Szumowska. 
Zobacz więcej na temat:  emocje bodźce psychologia Zobacz także NAUKA

Jakie możliwości daje współpraca w ramach misji naukowych Europejskiej Agencji Kosmicznej?

Od 12 lat Polska jest pełnoprawnym członkiem Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). W tym czasie nasz kraj poczynił znaczące postępy w badaniach kosmicznych, rozwijając wiele zaawansowanych technologicznie projektów i instrumentów naukowych. Aby jednak Polska mogła skutecznie konkurować z innymi europejskimi potęgami kosmicznymi, musimy połączyć postęp techniczny z silnym zaangażowaniem naukowym.
Zobacz więcej na temat:  kosmos Europejska Agencja Kosmiczna układ słoneczny NAUKA planety