Polskie Radio
Section05

Józef Piłsudski

Walka, miłość i poświęcenie. Przedwojenne kino patriotyczne

- Filmy patriotyczne zaczęto produkować już od 1919 roku. Szczególnie popularny był wówczas temat I wojny światowej - mówił krytyk filmowy Michał Pieńkowski w Polskim Radiu. - Zawsze na pierwszym planie był wątek romansowy, bo wiadomo, że bez wątków miłosnych to filmów w ogóle wtedy nie mogło być - dodał.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka wojna 1920 kino FILM niepodległość 11 listopada HISTORIA

Święto Pracy, 3 Maja, Święto Niepodległości. Które uroczystości obchodzono w II RP?

Przed II wojną światową zaledwie dwukrotnie obchodzono dzień 11 listopada jako święto narodowe. 3 Maja początkowo czcili przede wszystkim Polacy sympatyzujący z Narodową Demokracją, 1 Maja - szeroko pojęta lewica. O rzeczywistości przed II wojną światową Grzegorz Kalinowski rozmawiał ze swoimi gośćmi.
Zobacz więcej na temat:  11 listopada Święto Niepodległości II RP Grzegorz Kalinowski 3 Maja święto pracy

Od Święta Niepodległości w Łodzi będzie można zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego

Od poniedziałku 11 listopada będzie można zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego i jego żony Marii w Łodzi. W zrekonstruowanym lokalu, w którym marszałek i jego żona prowadzili tajną drukarnię pisma "Robotnik" przygotowano wystawę "Walka słowem", wykorzystującą technologię rozszerzonej rzeczywistości.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Łódź Święto Niepodległości

Józef Piłsudski w Sulejówku. Historia, która zaczęła się od nieprzejezdnej drogi

- Józef Piłsudski pierwszy raz do Sulejówka przyjechał wiosną 1921 roku. Wtedy była to malutka wioska z piaszczystymi drogami. Było po deszczu, pojawiło się pełno kałuż, i samochód, którym jechał Piłsudski, po prostu ugrzązł w jednej z nich - mówiła w Dwójce Małgorzata Basaj z Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.
Zobacz więcej na temat:  Dwójka Sulejówek Jakub Kukla KULTURA Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku 11 listopada Święto Niepodległości

96 lat temu plac Saski w Warszawie przemianowano na plac Marszałka Józefa Piłsudskiego. W tle rozegrał się dramat rozłamu w PPS

Wniosek o zmianę nazwy głównego placu stolicy, który od trzech lat - w związku z utworzeniem Grobu Nieznanego Żołnierza - był miejscem celebrowania świąt narodowych, doprowadził do ostatecznego rozłamu w klubie radnych Polskiej Partii Socjalistycznej. Wydarzenia z 8 listopada 1928 roku stanowią też kamień milowy w krzepnięciu władzy sanacyjnej i kształtowaniu się kultu Marszałka. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Pałac Saski Dwudziestolecie międzywojenne II RP II Rzeczpospolita Tomasz Arciszewski

Proces brzeski. "Uderzenie w ład demokratyczny"

- Piłsudski, mając alternatywę: demokracja lub zagrożenie niepodległości, którym mogło skutkować to, co się działo w Polsce, wybrał uderzenie w ład demokratyczny. Nie ulega wątpliwości, że aresztowanie, proces i traktowanie więźniów odbiegało od standardów demokratycznych – oceniał na antenie Polskiego Radia historyk, prof. Rafał Habielski.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA II wojna światowa POLSKA proces brzeski toczeń Wincenty Witos

Merian Cooper, producent hitu kinowego "King Kong", walczył o wolność Polski

Merian C. Cooper, amerykański pilot, po zakończeniu I wojny światowej nie wrócił do domu. Późniejszy producent kinowego hitu "King Kong" z 1933 roku, walczył w wojnie polsko-bolszewickiej z powodu rodzinnego długu zaciągniętego u Tadeusza Kościuszki. 
Zobacz więcej na temat:  I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka wojna 1920 lotnictwo Tadeusz Rozwadowski Ignacy Jan Paderewski II wojna światowa HISTORIA

Witold Jodko-Narkiewicz. Niepodległościowy socjalista, bliski współpracownik Piłsudskiego

Był jednym z twórców Polskiej Partii Socjalistycznej, bliskim współpracownikiem Józefa Piłsudskiego i współtwórcą Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych. O tym, jak istotna dla sprawy odzyskania niepodległości była ta dziś mało znana dziś postać, świadczy chociażby to, że był jednym z czterech polskich sygnatariuszy traktatu wersalskiego.  
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Polska Partia Socjalistyczna Witold Jodko-Narkiewicz niepodległość socjalizm

Lucjan Żeligowski - żołnierz, polityk, zdobywca Wilna

17 października 1865 roku w Oszmianie urodził się Lucjan Żeligowski - żołnierz I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej. Zasłynął jednak buntem, który - na polecenie Józefa Piłsudskiego - wywołał w Wilnie w 1920 roku. Rewolta doprowadziła do powstania nowego państwa - Litwy Środkowej, a w konsekwencji do przyłączenia Wileńszczyzny do Polski. 
Zobacz więcej na temat:  II Rzeczpospolita wojna polsko-bolszewicka wojna 1920 bitwa warszawska I wojna światowa Wilno Litwa historia Polski HISTORIA

Kazimierz Sosnkowski. Najwierniejszy żołnierz Rzeczpospolitej

Nawet na tle niezwykle barwnej galerii wojskowych i polityków pierwszej połowy XX wieku Sosnkowski jawi się jako postać nietuzinkowa. Człowiek, który przeszedł długą drogę od szefa sztabu I Kompanii Kadrowej, poprzez organizatora Wojska Polskiego, do Naczelnego Wodza, kierował się zawsze dobrem Polski, choć krępowały go ułomności własnego charakteru. 11 października mija 55. rocznica śmierci Kazimierza Sosnkowskiego. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA I wojna światowa II RP II Rzeczpospolita II wojna światowa Kazimierz Sosnkowski POLSKA Warszawa wojsko Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie emigracja