Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

II RP

Jan Czochralski. Fan metalu, który wyprzedził swoją epokę o dziesięciolecia

- To był człowiek o nieprawdopodobnej zdolności tworzenia w sferze techniki. Jego zainteresowanie najrozmaitszymi technologiami dawało efekty zupełnie niebywałe - tak o wybitnym polskim naukowcu i wynalazcy mówił w audycji Polskiego Radia publicysta i historyk techniki Stefan Bratkowski. Dziś mija 139 lat od jego urodzin. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski II wojna światowa PRL Jan Czochralski wynalazcy

"Cywilizacja i kultura - na śmietnik!". Anatol Stern i bunt futurystów

– To była epoka rewolucji poetyckiej. Podjęliśmy tę walkę w imię unowocześnienia naszej poezji, postawienia przed nią wielkich problemów, nurtujących wówczas Europę – mówił o początkach polskiego futuryzmu Anatol Stern w 1956 roku. Zobacz więcej na temat:  Anatol Stern Aleksander Wat Jarosław Iwaszkiewicz futuryzm poezja proza 1919 II Rzeczpospolita Dwudziestolecie międzywojenne historia Polski historia PRL HISTORIA komunizm PRL II wojna światowa awangarda książki KSIĄŻKA KULTURA Bruno Jasieński Tytus Czyżewski Stanisław Młodożeniec policja areszt Tadeusz Peiper

Wybuch na Cytadeli Warszawskiej. Największy zamach terrorystyczny w II Rzeczpospolitej czy nieszczęśliwy wypadek?

W 1923 roku przez Polskę przetoczyła się fala zamachów bombowych zorganizowanych przez siatkę komunistycznych terrorystów. Żaden nie był jednak tak zuchwały i tragiczny w skutkach, jak ten, którego celem była prochownia w Cytadeli Warszawskiej. O ile faktycznie był to zamach. Bowiem, mimo upływu stu lat od tragedii, w sprawie, w której lista ofiar nie kończy się na zabitych w wyniku eksplozji, więcej jest znaków zapytania niż pewników.  Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Warszawa cytadela warszawska Komunistyczna Partia Polski (KPP) II Rzeczpospolita Dwudziestolecie międzywojenne terroryzm

Kazimierz Sosnkowski. Najwierniejszy żołnierz Rzeczpospolitej

Nawet na tle niezwykle barwnej galerii wojskowych i polityków pierwszej połowy XX wieku Sosnkowski jawi się jako postać nietuzinkowa. Człowiek, który przeszedł długą drogę od szefa sztabu I Kompanii Kadrowej, poprzez organizatora Wojska Polskiego, do Naczelnego Wodza, kierował się zawsze dobrem Polski, choć krępowały go ułomności własnego charakteru. 11 października mija 55. rocznica śmierci Kazimierza Sosnkowskiego.  Zobacz więcej na temat:  HISTORIA I wojna światowa II Rzeczpospolita II wojna światowa Józef Piłsudski Kazimierz Sosnkowski POLSKA Warszawa wojsko Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie emigracja

Jak wyglądała Polska po odzyskaniu niepodległości? Wyniki spisu powszechnego z 1921 roku

- Polskie władze skupiły się na odbudowie państwa, w związku z tym potrzebowały informacji o tym, jakie to państwo jest i jaki jest jego stan ludności - mówił w audycji "Niezła historia" historyk prof. Tomasz Gajownik. 103 lata temu, 30 września 1921 roku, przeprowadzony został pierwszy spis powszechny w odrodzonym państwie polskim. Zobacz więcej na temat:  historia Polski II Rzeczpospolita społeczeństwo Kresy

Wilno pod wodą, czyli jak powódź doprowadziła do odkrycia grobu polskiego króla

21 września 1931 roku w wileńskiej katedrze odkryto zamurowane pomieszczenie, a w nim szczątki króla Aleksandra Jagiellończyka oraz dwóch żon Zygmunta Augusta - Barbary Radziwiłłówny i Elżbiety Habsburżanki. Do sensacyjnego odkrycia doprowadziła powódź, która kilka miesięcy wcześniej niespodziewanie zalała Wilno. Zobacz więcej na temat:  historia Polski powódź Wilno Aleksander Jagiellończyk Barbara Radziwiłłówna

Wrzesień '39. Ostatnia taka szarża. Bój ułanów pod Wólką Węglową

- Pamiętam, jak jeszcze przed szarżą, dowódca pułku stał na leśnym dukcie i przepuszczał pułk, jak na defiladzie. Wszyscy rozumieliśmy już, że to ostatni taki moment. Że do Warszawy przebijemy się tylko w szyku konnym – wspominał na antenie Polskiego Radia Eugeniusz Iwanowski, uczestnik ostatniej szarży Wojska Polskiego, w której wziął udział cały pułk kawalerii. Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa Niemcy nazizm III Rzesza zbrodnie wojenne

"Widać niesione prądem kołyski i trupy". 90 lat temu miała miejsce największa powódź w II RP

Obecna powódź, która nawiedziła południowo-zachodnią Polskę, przywołuje tragiczne wspomnienia z 1997 roku, gdy ten sam region dotknęła "powódź tysiąclecia". Swoje traumatyczne doświadczenia z wielką wodą mieli także mieszkańcy II Rzeczypospolitej. Największa i najtragiczniejsza w skutkach powódź przedwojennej Polski miała miejsce w lipcu 1934 roku w Małopolsce. Zobacz więcej na temat:  historia Polski powódź Podhale Zakopane Nowy Sącz Tatry

"Nagle pod drzwiami pojawiła się pani premierowa". Ucieczka polskich władz we wrześniu 1939 roku

Ewakuacja władz Rzeczpospolitej od początku budziła wiele kontrowersji. Uciekinierów nazywano tchórzami, zdrajcami, "grabarzami ojczyzny", próbowano ich nawet stawiać przed Trybunałem Stanu. Czy słusznie? Zobacz więcej na temat:  17 września 1939 II wojna światowa Rząd RP Rząd RP na Uchodźstwie Rumunia Zaleszczyki II Rzeczpospolita pakt Ribbentrop-Mołotow Niemcy nazizm komunizm ZSRR kampania wrześniowa 1939 wrzesień Ignacy Mościcki Felicjan Sławoj-Składkowski Edward Rydz-Śmigły Francja Wielka Brytania 85 lat od sowieckiej agresji na Polskę

Sowiecka agresja na Polskę. "Polskie władze nie dopuszczały do myśli takiej sytuacji"

17 września 1939 roku nad ranem Armia Czerwona wkroczyła na terytorium II RP, wypełniając sojusznicze zobowiązania wobec III Rzeszy. Polskie wojsko, które od ponad dwóch tygodni bohatersko broniło się przed niemiecką agresją było zupełnie nieprzygotowane na walkę na dwa fronty. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski II wojna światowa II Rzeczpospolita Armia Czerwona Franciszek Kleeberg Grodno Edward Rydz-Śmigły Kresy Wilno Lwów 85 lat od sowieckiej agresji na Polskę

"Dziś w nocy Niemcy napadły na Polskę". Pierwsze strony gazet z 1 września 1939 roku

Gdy o świcie 1 września 1939 roku armia niemiecka zaatakowała terytorium Polski, poranne wydania dzienników były już gotowe. Pierwsze wiadomości o agresji Niemiec wydrukowano dopiero w gazetach popołudniowych. W pierwszych dniach wojny prasa pełniła funkcję tyleż informacyjną, co propagandową i zagrzewającą do walki. Zobacz więcej na temat:  1 września II wojna światowa Niemcy Rzeczpospolita II Rzeczpospolita prasa prasa drukowana media rocznica agresja Adolf Hitler nazizm nacjonalizm