Polskie Radio
Section05
trójka hp

Złość, lęk i inne emocje w języku polskim. Jak je wyrażamy?

- Myślę, że w polskiej kulturze mamy taką tendencję do niehamowania negatywnych emocji. (...) Polacy, i w ogóle narody wschodnioeuropejskie, lubią narzekać - ocenia Matylda Kozakiewicz - polonistka, psycholożka (absolwentka UW i SWPS) i publicystka. W kolejnym wydaniu audycji "PrzySłowie" ekspertka wraz z Mateuszem Adamczykiem przeanalizowała, jak w języku polskim wyrażamy swoje emocje.
Zobacz więcej na temat:  Trójka Mateusz Adamczyk język polski język ojczysty feminatywy polszczyzna

Własne "M" w cieniu kredytu. Jak walczyć z kryzysem mieszkaniowym?

Coraz więcej osób i rodzin w Polsce wpada w lukę mieszkaniową. Nie stać ich na zakup własnego "M"; nawet jeśli byliby w stanie sfinansować taki zakup z pomocą kredytu, skończyłoby się to dla nich pogorszeniem ogólnej sytuacji życiowej - rezygnacją z aspiracji dotyczących kształcenia dzieci czy spędzania wolnego czasu lub podróżowania. Jak można walczyć z tym problemem? I co nam grozi, jeśli sytuacja nie ulegnie poprawie?
Zobacz więcej na temat:  Trójka Marcin Jagiełowicz Jan Śpiewak mieszkanie mieszkania na wynajem mieszkania nieruchomości deweloper

Wpływ słońca na skórę i włosy. Jak chronić się przed nadmiarem promieniowania UV?

Korzyści z umiarkowanej ekspozycji skóry na słońce jest wiele. Główną zaletą jest wytwarzanie witaminy D3. Niestety jest również wiele zagrożeń, na przykład choroby nowotworowe; te wiążą się z nadmiarem promieni słonecznych docierających do naszej skóry i głowy. Możemy się przed nim uchronić, nawet za pomocą zwykłego kremu z filtrem. - Profilaktyka jest najważniejsza: przeciwnowotworowa i przeciwstarzeniowa - mówi dr Katarzyna Zakrzewska, dermatolożka w trakcie specjalizacji.
Zobacz więcej na temat:  Trójka Krzysztof Łoniewski zdrowie medycyna promieniowanie opalanie

Eksperymenty polskich naukowców w kosmosie. ESA podpisała umowy z badaczami

Co się dzieje z ludzką psychiką podczas długotrwałego pobytu w kosmosie? Czy AI poradzi sobie w warunkach niskiej grawitacji? I czy mikroorganizmy będą w przyszłości testowymi uczestnikami wypraw poza orbitę Księżyca? To tylko część pytań, na które odpowiedzi szukać będzie w najbliższym czasie Europejska Agencja Komiczna. ESA właśnie podpisała umowy z polskimi naukowcami. Oznacza to, że zgłoszone przez nich projekty zostaną sprawdzone na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
Zobacz więcej na temat:  Przemysław Lis Krzysztof Łoniewski Europejska Agencja Kosmiczna esa kosmos astronomia Trójka

Radary dźwiękowe - sposób na walkę ze zbyt głośnymi pojazdami?

Wysokie temperatury zachęcają do otwierania okien w mieszkaniu. Problemem są jednak zbyt głośne pojazdy, które zdenerwują niejedną osobę. Rozwiązaniem problemu mogą być radary dźwiękowe. Już teraz jednak na wyposażeniu policji są sonometry; pozwalają one zmierzyć, czy pojazd nie przekracza normy hałasu. Czy dodatkowe automaty są więc potrzebne?
Zobacz więcej na temat:  Kuba Witkowski Robert Grzędowski Trójka motoryzacja samochody kierowcy pojazdy

Coraz mniej etatów na rynku pracy? Ekspert HR w Trójce: zmiany są nieuniknione

Raporty wskazują, że obecnie mamy najwięcej etatów w historii. Eksperci ostrzegają jednak, że rynek pracy czekają zmiany. Etatów ma być mniej, na co wpłyną m.in. innowacje technologiczne. Nie dotyczy to jedynie Polski. - Światowe Forum Ekonomiczne pisało w jednym ze swoich raportów, że będzie globalny spadek liczby etatów o 2 procent - tłumaczy Bartosz Rompała z firmy świadczących usługi z zakresu HR. Czy mamy jednak powody do obaw?
Zobacz więcej na temat:  Trójka Robert Grzędowski rynek pracy praca etat zmiana pracy

Akcja #TataTeżCzyta, czyli faceci do książek! Jak zachęcić mężczyzn do czytania?

- Trochę jest takich tatusiów, którzy czytają, i to jest świetne. Ale chcielibyśmy, żeby tych tatusiów, ale też wujków, dziadków, starszych braci, ojczymów było więcej. Badania pokazują, że mężczyźni czytają trochę mniej, mniej czytają też dzieciom - mówi Maria Deskur, prezeska Fundacji Powszechnego Czytania. Do częstszego sięgania po książki ma zachęcić mężczyzn kampania #TataTeżCzyta.
Zobacz więcej na temat:  Trójka Michał Matus książki lektury literatura czytelnictwo rodzice społeczeństwo

Późna diagnoza ADHD. Codzienność osoby neuroatypowej opisana w książce Anety Korycińskiej

- W pewnym momencie psychiatra postanowił mi zrobić testy. Okazało się, że jestem osobą neuroatypową. Moja historia nie jest jedyną, głównie dotyczy to kobiet w Polsce - opowiada Aneta Korycińska. Polonistka, nauczycielka, redaktorka, oligofrenopedagożka i podcasterka, znana też jako "Baba od polskiego", wydała książkę "Radio w mojej głowie". Opisuje w niej życie osób, u których w późniejszym wieku zdiagnozowano ADHD.
Zobacz więcej na temat:  Trójka Robert Grzędowski Aneta Korycińska adhd zdrowie zdrowie psychiczne literatura książki

Głowy do góry! Na niebie będzie można zobaczyć Międzynarodową Stację Kosmiczną

Przez ostatnie dni mieliśmy szansę podziwiać zorzę polarną na terenie Polski. Ale to nie jedyna kosmiczna atrakcja, jaka w najbliższych dniach pojawi się ponad nami. Nad Polską lata Międzynarodowa Stacja Kosmiczna, teraz wieczorami towarzyszą temu idealne warunki do obserwacji. To oznacza, że czeka nas seria fantastycznych widoków na niebie.
Zobacz więcej na temat:  Trójka Bartosz Bielecki Robert Grzędowski międzynarodowa stacja kosmiczna obserwacje niebo astronomia kosmos

"Dookoła świata". Polscy artyści jazzowi koncertują na czterech kontynentach!

Inicjatywa "Jazz Po Polsku" działa od  2012 roku. Teraz, w ramach projektu "Dookoła Świata", w ciągu trzech najbliższych lat polscy artyści młodego pokolenia odwiedzą 20 krajów i zagrają ponad 100 koncertów. Część wydarzeń już za nimi; według planów, organizatorzy chcą wystąpić na czterech kontynentach. W tym roku odwiedzą jeszcze Chiny, Egipt, Japonię, Litwę i Mołdawię.
Zobacz więcej na temat:  Trójka Tomasz Żąda Jazz Jakub Krzeszowski Michał Ciesielski muzyka współczesna Jazz Po Polsku

Zrozumieć śpiew ptaków. O tajemnicach, jakie kryją odgłosy naszych skrzydlatych przyjaciół

Ćwierkot wróbli i skowronków, charakterystyczne dźwięki wydawane przez kukułki czy pianie koguta - ptasie rozmowy słyszymy regularnie za oknem i znamy z wiersza Juliana Tuwima. Czego dotyczą rozmowy naszych skrzydlatych przyjaciół? Tego wciąż nie wiemy. Ich odszyfrowaniem zajmuje się bioakustyka, czyli nauka o znaczeniu dźwięku w życiu zwierząt. Co do tej pory udało się ustalić badaczom?
Zobacz więcej na temat:  Trójka Justyna Grabarz zwierzęta ptaki ornitologia dźwięki natura przyroda

Czy konie są istotami świadomymi? Sprawdzają to naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego

Czy zwierzęta mają świadomość? Sprawdzają to naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Badaniu za pomocą prostego testu lustra eksperci UJ poddali konie. Zachowanie części z nich może sugerować, że rozpoznały one siebie w płaskim odbiciu. To z kolei, jak wskazują badacze, może prowadzić do ponownego ustalenia zasad ich odpowiedniego traktowania.
Zobacz więcej na temat:  Trójka Justyna Grabarz konie Uniwersytet Jagielloński zwierzęta psychologia umysł

Feminatywy - nowy wymysł czy wiekowy środek językowy?

Używanie takich feminatywów jak np. "profesorka", "doktorka", "architektka" nie spotyka akceptacji niektórych osób, choć bez problemu używane przez wszystkich są "nauczycielka", "aktorka", "pisarka". Dla jednych to dziwny wymysł; inni wskazują, że takie formy znajdziemy w przedwojennych słownikach. Jaka jest prawda o feminatywach? O tym w "PrzySłowiu", które z cyklu przekształciło się w pełnowymiarową audycję.
Zobacz więcej na temat:  Trójka Mateusz Adamczyk język polski język ojczysty feminatywy polszczyzna

Zielone torowiska i tramwaje - rozwiązanie szczególnie przyjazne dla środowiska

Zamiast podkładów i kamienistego tłucznia - trawa. Zielone torowiska tramwajowe to coraz częstszy widok, także w polskich miastach. Naukowcy z Poznania i Krakowa zbadali ten aspekt pod kątem ochrony środowiska i przy okazji wysnuli wnioski, że tramwaj, w zakresie dbania o naturę i krajobraz, wśród środków transportu publicznego nie ma sobie równych.
Zobacz więcej na temat:  Trójka Krzysztof Łoniewski transport miejski transport tramwaj ekologia przyroda natura środowisko miejskie środowisko