Polskie Radio
Section05

Romowie

Zagłada Romów i Sinti w KL Auschwitz. Niemcy mordowali ich w komorach gazowych

78 lat temu Niemcy zlikwidowali obóz rodzinny dla Cyganów w Auschwitz II-Birkenau. Ocaleni z zagłady oraz młodzi Romowie z całej Europy, przedstawiciele władz państwowych, duchowni i dyplomaci uczcili w Oświęcimiu Europejski Dzień Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti, który obchodzony jest rokrocznie 2 sierpnia. 
Zobacz więcej na temat:  historia Europy historia Polski Patryk Michalski śmierć II wojna światowa Auschwitz Oświęcim Sinti Paweł Pawlica

Lakatos Mónika, zwyciężczyni WOMEX Artist Award 2020

Kiedy Mónika Lakatos zwyciężyła w węgierskim programie telewizyjnym „Ki Mit Tud?” w 1996 roku, zamiast popowych piosenek śpiewała tradycyjną muzykę swojej własnej społeczności, ludu Olah Romani. Siła i pasja jej głosu sprawiły, że uznano ją wybitną artystką. Zwycięstwo w programie okazało się przełomowe – od tego czasu Lakatos rozpoczęła imponującą karierę, broniąc ludzi i kultury Olah na każdym kroku.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna Magdalena Tejchma Węgry feminizm

Romowie wołoscy i Mónika Lakatos

Mónika Lakatos, pierwsza romska śpiewaczka, która wygrała głośny węgierski talent show, na tegorocznych targach WOMEX została uhonorowana nagrodą dla wyróżniającej się osobowości artystycznej – Womex Award. Za sprawą tej znakomitej wokalistki, znanej m.in. z zespołu Romengo, posłuchaliśmy pieśni i opowieści o kulturze wołoskich Romów. Romowie wołoscy, zwani także Vlax Romani, wyemigrowali z Rumunii na Bałkany w XVIII-XIX wieku. Na Węgrzech znani są jako Vlashika lub Olah.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa Magdalena Tejchma muzyka ludowa muzyka tradycyjna

O śpiewających glinianych ptaszkach i wietrze grającym w butelce

O tym, czy dawniej dzieci na wsiach w ogóle miały czas na zabawę i jakie zabawki sami pamiętają z dzieciństwa opowiedzieli Brygida i Kuba - nasi Źródełkowi górale. Kaja Prusinowska wspominała swoje pierwsze spotkania z ulicznymi muzykami, a jej dzieci - Staś i Hania opowiadali o swoich przygodach małych wędrownych muzykantów.
Zobacz więcej na temat:  zabawki dzieci wakacje kultura ludowa Hanna Szczęśniak górale beskidy

Ocalała z Auschwitz: dziękuję Polsce, bo uczyniła z obozu miejsce pamięci znane na całym świecie

- Przez dziesiątki lat po 1945 r. ludobójstwo na Sinti i Romach było w dużym stopniu ignorowane - mówiła Elza Baker, była więźniarka Auschwitz, która trafiła do obozu, ponieważ jest Sinti. Zaapelowała, by ofiary oraz ci, którzy przeżyli, nigdy nie popadli w zapomnienie. - Pragnę podziękować Polakom za to, że zachowali ten były obóz. Dziękuję, że uczynili z tego miejsca miejsce pamięci, znane na całym świecie​ - mówiła też.
Zobacz więcej na temat:  POLSKA Auschwitz Oświęcim Żydzi Sinti Auschwitz rocznica