Sztuczna inteligencja w chemii. "Zależności potrafią być tryliony" Czy można wykorzystać sztuczną inteligencję do przewidywania przebiegu reakcji chemicznych i odkrywania nowych związków? Okazuje się, że tak. - Żeby było to możliwe, komputer najpierw musi się "najeść" tej wiedzy chemicznej, aby ją zrozumieć - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Bartosz Grzybowski. Zobacz więcej na temat: medycyna nowe technologie chemia Bartosz Grzybowski
Narodowy Fundusz Zdrowia. Innowacyjne programy i aplikacje dla każdego Bezpłatne aplikacje i programy dostępne w sieci, a przygotowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia radzą i uczą, jak dbać o zdrowie, pozwalają poprawić komfort i jakość życia. To specjalne programy dla seniorów, osób cierpiących na różne choroby czy program dla dzieci uzależnionych od technologii cyfrowych. Zobacz więcej na temat: medycyna nowe technologie NFZ narodowy fundusz zdrowia
"Drzewo początków życia". Jak rodziło się życie na Ziemi Polscy badacze opracowali program, który wskazał zbiór reakcji chemicznych i związki chemiczne biorące udział w powstaniu życia we wczesnej fazie istnienia naszej planety. Wyniki badań polskich uczonych zostały opublikowane w prestiżowym piśmie "Science". Zobacz więcej na temat: sztuczna inteligencja
Czy warunki atmosferyczne mają wpływ na mecze w Katarze? Czy rzeczywiście warunki atmosferyczne panujące w Katarze mogą mieć wpływ na zachowanie piłki podczas meczów? Co było nie tak z karnym Roberta Lewandowskiego w meczu z Meksykiem? Dlaczego wtedy nie strzelił gola? Wyjaśniają to w Programie 1 Polskiego Radia prof. Beata Bochentyn i prof. Aleksandra Mielewczyk-Gryń z Wydziału Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej Politechniki Gdańskiej. Zobacz więcej na temat: Robert Lewandowski fizyka
Młodzi ludzie i treści intymne. Raport NASK "Nie na pokaz" Dzieci i młodzież spędzają coraz więcej czasu online. To, co powinno niepokoić, to przede wszystkim zagrożenia, niebezpieczne trendy, na które młodzi ludzie natrafiają w sieci. Co zrobić, gdy dziecko pada ofiarą seksualnego wykorzystania w sieci? Gdzie szukać wsparcia? Zobacz więcej na temat: pedofilia pornografia młodzież dzieci cyberbezpieczeństwo internet
Prof. Trzonkowski: od początku miałem przekonanie, że będę immunologiem Piotr Trzonkowski to lekarz immunolog, wybitny polski uczony, laureat najważniejszego wyróżnienia naukowego w Polsce - Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Prowadzi pionierskie badania nad terapiami komórkowymi chorób autoimmunologicznych m.in. cukrzycy typu 1 i stwardnienia rozsianego. - Od początku miałem przekonanie, że będę immunologiem - w radiowej Jedynce opowiadał o początkach swej pracy naukowej. Zobacz więcej na temat: medycyna cukrzyca stwardnienie rozsiane Piotr Trzonkowski
Trzy lata z COVID-19. Na jakim etapie pandemii jesteśmy? Pandemia COVID-19 trwa już trzeci rok. Dotychczas infekcję SARS-CoV-2 stwierdzono u prawie 7 milionów osób, a wiele z nich ciągle odczuwa skutki choroby i zmaga się z powikłaniami. Jak po tej chorobie można wrócić do stanu zdrowia sprzed zakażenia? Zobacz więcej na temat: koronawirus Koronawirus w Polsce zdrowie COVID-19
Naprawić uszkodzone cząsteczki DNA. Jak można to zrobić? Jednym z najważniejszych osiągnięć polskich badaczy ostatnich lat jest wkład w zrozumienie mechanizmów powstania uszkodzeń materiału DNA i jego naprawy. Ich prace mają nie tylko ogromne znaczenie w poznawaniu takich procesów jak starzenie, ale też stanowią podstawę do skuteczniejszej walki z chorobami genetycznymi. Osiągnięcia prof. Marcina Nowotnego w tej dziedzinie zostały niedawno nagrodzone najważniejszym polskim wyróżnieniem naukowym. Zobacz więcej na temat: DNA anatomia człowieka genetyka
August Zaleski. "Profrancuski kurs w polityce zagranicznej" August Zaleski, drugi prezydent RP na uchodźstwie, był postacią bardzo zasłużoną dla Polski w czasach jej walki o niepodległość, jak i później w II RP. - Był jednym z najwybitniejszych polityków zagranicznych oraz wielkim dyplomatą - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Marian Marek Drozdowski z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Zobacz więcej na temat: August Zaleski
Gomułka, Węgry i Radio Wolna Europa. Warszawski październik '56 bez tajemnic? "Z dziejów Polski. Od powstania styczniowego do października 1956 roku" to książka, której autorem jest prof. Marian M. Drozdowski. Badacz z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk analizuje genezę, przebieg i konsekwencje warszawskiego października '56. Zobacz więcej na temat: Październik 1956 Radio Wolna Europa BBC Związek Sowiecki NAUKA
O potrzebie ochrony owadów zapylających. Jak możemy im pomóc? Na co dzień nie uświadamiamy sobie, jak wielkie znaczenie dla funkcjonowania świata przyrody, a więc i dla życia ludzi, mają owady, szczególnie te zapylające. Jakie jest znaczenie tych istot dla bioróżnorodności i jak możemy im pomóc w funkcjonowaniu? Zobacz więcej na temat: ekologia owady pszczoły środowisko
Prof. Grzegorz Białkowski. "Ta zuchwałość jest motorem rozwoju świata" - Gdyby człowiek nie był zuchwały, to by nadal krzesał ogień przy pomocy krzesiwa (…). Ta pewna zuchwałość, tzn. chęć zrozumienia świata, która prowadzi często na manowce, jest również motorem rozwoju cywilizacji - mówił w archiwalnej rozmowie prof. Grzegorz Białkowski. W Programie 1 Polskiego Radia wspominaliśmy tego wybitnego fizyka teoretyka, poetę, rektora Uniwersytetu Warszawskiego i senatora elekta I kadencji. Zobacz więcej na temat: Grzegorz Białkowski Andrzej Tymowski
Blisko praktyki. Wspomnienie profesora Andrzeja Tymowskiego O osiągnięciach badawczych i działalności eksperckiej wybitnego uczonego, badacza problematyki społecznej – socjologa, twórcy pojęcia minimum socjalnego, opowie profesor Marek Rymsza z Uniwersytetu Warszawskiego, organizator konferencji poświęconej życiu i działalności profesora Tymowskiego. Zobacz więcej na temat: Andrzej Tymowski
Energetyka odnawialna, jądrowa i dekarbonizacja. "Ważne jest utrzymanie bezpieczeństwa energetycznego" - To jest kluczowe, żeby zdekarbonizować gospodarkę, ale jednocześnie zachowując bezpieczeństwo energetyczne oraz robiąc to w sposób przystępny cenowo - mówi w Programie 1 Polskiego Radia dr inż. Paweł Gajda. Czy przy tej transformacji niezbędna będzie energia jądrowa? Zobacz więcej na temat: energetyka energia energia elektryczna energia atomowa energia odnawialna Ministerstwo Klimatu i Środowiska
Cyberbezpieczeństwo. Powstała samotestująca maszyna do szyfrowania W obecnych czasach cyberbezpieczeństwo i zagrożenia z nim związane dotyczą zarówno organizacji rządowych, politycznych, przedsiębiorstw, jak i osób prywatnych. Z pomocą użytkownikom urządzeń szyfrujących może przyjść mechanika kwantowa, która umożliwia zbudowanie samotestującego urządzenia. Jak ono działa? Zobacz więcej na temat: cyberbezpieczeństwo Marcin Pawłowski
Wyzwania demograficzne XXI wieku. Czy Polsce grozi depopulacja? Jakie wyzwania stoją przed demografią Polski w XXI wieku? Dane Narodowego Spisu Powszechnego pokazują, że nasze społeczeństwo starzeje się, co oznacza nowe problemy. W jakim stopniu możemy ufać aktualnym prognozom ekspertów? Czy jesteśmy w stanie już teraz podjąć jakieś działania w celu zapobiegania depopulacji naszego kraju? Zobacz więcej na temat: Narodowy Spis Powszechny społeczeństwo Józefina Hrynkiewicz Dominik Rozkrut Piotr Szukalski
Nobel 2022: "Svante Pääbo rozwinął nową gałąź nauki" Po raz pierwszy Nagrody Nobla przyznane zostały w roku 1901. Jednym z trzech Nobli naukowych jest nagroda w dziedzinie fizjologii lub medycyny przyznawana przez Zgromadzenie Noblowskie Instytutu Karolińska. Laureatem tego wyróżnienia za rok 2022 został szwedzki biolog i genetyk ewolucyjny - prof. Svante Pääbo. Co zdecydowało o jego sukcesie? Zobacz więcej na temat: Nobel nagroda Nobla Alfred Nobel Polska Akademia Nauk
Cyfrowy bliźniak - innowacyjny system asystujący kobietom w ciąży Naukowcy z Politechniki Gdańskiej pracują, w ramach międzynarodowego konsorcjum, nad wykorzystaniem sztucznej inteligencji do stworzenia cyfrowego bliźniaka - systemu, który umożliwi monitorowanie i przewidywanie ryzyka powikłań związanych z ciążą, zanim jeszcze pojawią się objawy. Zobacz więcej na temat: magnes środowisko medycyna stawy cukrzyca kobieta ciąża cyfryzacja społeczeństwo poród