rozbiory Polski w PolskieRadio.pl (4)

Proces moabicki. Trybuna(ł) Ludwika Mierosławskiego

Przed sądem stanęło 254 oskarżonych, niedoszłych przywódców powstania w Wielkopolsce. Wśród nich kluczową rolę odgrywał Ludwik Mierosławski, który wykorzystał rozprawę do nagłośnienia sprawy polskiej na arenie międzynarodowej. 175 lat temu zapadły wyroki w procesie berlińskim.

Unifikacja Rzeczpospolitej. Z jakimi problemami mierzono się po odzyskaniu niepodległości?

Unifikacja Rzeczpospolitej stała się jednym z najpoważniejszych wyzwań po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w roku 1918. Po 123 latach zaborów każda z trzech części Rzeczpospolitej miała odmienny system finansowy, gospodarczy i infrastrukturalny. Inne były waluty, rozstawy szyn, zasady ruchu drogowego, zróżnicowany był system miar i wag, odrębne systemy prawne.

Dzieci z Wrześni. Strajk w obronie języka polskiego

- Od samego rana można było wśród dzieci zauważyć dziwne podniecenie (…). Nie umówiliśmy się wcześniej, że nie będziemy odpowiadać na pytania zadane po niemiecku. Czuliśmy, że wszyscy postąpią tak samo – wspominała na antenie Polskiego Radia uczestniczka strajku.

Liceum Warszawskie. Profesor Chopin i popisy uczniów

"Nie tylko w samej szkole, lecz i na ulicy strzec się będzie nieprzytomnego biegania, fikania i hałasowania", głosił jeden z punktów "Ustaw dla uczniów Królewskiego Liceum Warszawskiego". Placówka ta, mieszcząca się początkowo w Pałacu Saskim, cieszyła się bardzo wysokim uznaniem, a wśród jej wychowanków znaleźli się wybitni Polacy.

Powstanie styczniowe. Historyk: każdy koniec jest początkiem

- Obawiano się, że jeśli naród polski w ciągu najbliższych lat nie odzyska państwowości, to może ulec rozpłynięciu, zatraceniu w obrębie innych narodowości europejskich - mówiła prof. Alicja Kulecka z Wydziału Historii UW. W 160. rocznicę jego wybuchu powstania styczniowego rozmawialiśmy o największym i najdłużej trwającym polskim zrywie narodowowyzwoleńczym w XIX wieku.

Richard Butterwick: Rzeczpospolita została zniszczona, ponieważ się odradzała

- Lata 1720-1721, kiedy August II próbował wydostać się z sideł rosyjskich, ale jego próby nie powiodły się na skutek liberum veto stosowanego przez hetmanów z poparciem Rosji na sejmie, to był moment, kiedy zarówno król, jak i Rzeczpospolita znaleźli się za kratami, z których będzie bardzo trudno się wydostać - mówił w Dwójce Richard Butterwick, autor książki "Światło i płomień. Odrodzenie i zniszczenie Rzeczypospolitej 1733-1795".

Powstanie Kościuszkowskie i III rozbiór Polski

Nadworny poeta carycy Katarzyny II Wasilij Pietrow uczcił II rozbiór Polski z jesieni 1793 roku, tym razem tylko z udziałem Prus, specjalnym poematem zatytułowanym "Z okazji przyłączenia polskich prowincji". Natomiast imperatorowa uzasadniała wobec świata kolejny rozbiór Rzeczypospolitej tym, iż Polska to drugie obok Francji gniazdo rewolucyjne w Europie.

Aleksander Wielopolski – realista czy zdrajca

30 grudnia 1877 roku zmarł margrabia Aleksander Wielopolski. - W oczach Polaków był to samowolny, nieliczący się z opinią publiczną magnat, który złamał dotychczasowy wspólny front ziemiaństwa względem caratu – mówił w audycji Polskiego Radia historyk dr Piotr Szlanta.

"Suwerenność sieciowa chroni państwa przed współczesnymi rozbiorami"

- Globalizacja przyniosła światu współzależność instytucjonalną, cywilizacyjną, polityczną, militarną i gospodarczą. W Unii Europejskiej państwa dzielą się obowiązkami, oddają jakieś kompetencje, a w zamian mogą działać poprzez międzynarodowe instytucje. Zagrożeniem jest jednak utrata sprawczości państw i to można w jakimś sensie przyrównać do współczesnego rozbioru - mówił na antenie Dwójki Grzegorz Lewicki, ekspert ds. nowych technologii, filozof i publicysta. Zobacz więcej na temat: 17 września 1939 Dwójka historia Polski Michał Szułdrzyński

Pierwsze polskie banknoty emitowane przez władze Insurekcji Kościuszkowskiej

228 lat temu, 16 sierpnia 1794 roku, a była to sobota, zostały wprowadzone do obiegu pierwsze polskie banknoty zastępujące monety kruszcowe. Warszawa była otoczona wojskami rosyjskimi i miała bardzo ograniczone możliwości emisji pieniędzy, a wydatki zmuszały do płatności choćby w ramach walki zbrojnej czy zaopatrzenia dla ludności i wojska.

rozbiory Polski

WIDEO Zdradliwy list Fryderyka Wilhelma. Jak Prusacy wmanewrowali nas w rozbiory

Proces moabicki. Trybuna(ł) Ludwika Mierosławskiego

Hipolit Cegielski. Nauczyciel, który został fabrykantem

Abdykacja króla Stanisława Augusta Poniatowskiego

Sejm w Grodnie zatwierdził drugi rozbiór Polski

Unifikacja Rzeczpospolitej. Z jakimi problemami mierzono się po odzyskaniu niepodległości?

"Wieczór z historią": muzycznie o październikowych rocznicach