Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

starożytność

"Gladiator II". Prawda i fikcja w filmie. "Z historią ma wspólnego tyle, co nic"

Po blisko 25 latach wracamy do starożytnego Rzymu, ale takiego, jakim go widzi Ridley Scott. "Gladiator II" właśnie zawitał na ekranach kin. Film opowiada historię Lucjusza (Paul Mascal), znanego z pierwszej części syna Lucylli (Connie Nielsen). Mężczyzna staje się gladiatorem należącym do przebiegłego Makrynusa (Denzel Washington). Obraz jest wierny złotej zasadzie Hollywood, że druga część musi być zawsze większa i bardziej widowiskowa. Ale czy lepsza, również po względem zgodności z historią? O tym mówi dr Michał Jacek Baranowski, historyk starożytności, w podcaście "Prawda czasu i prawda ekranu". Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Rzym starożytny Rzym Gladiator 2

"Kiedy runie Koloseum, runie Rzym. Potem runie świat". Imperium rzymskie i zagadka wieczności

"Gladiator 2", najnowszy film Ridleya Scotta, po raz kolejny sprawia, że masową wyobraźnią zawładnął świat starożytnego Rzymu. Ale – jak mówił w archiwalnej audycji Polskiego Radia Aleksander Krawczuk, znakomity historyk – "właściwie Rzym nigdy nie upadł". A tezę tę potwierdza znacznie więcej niż tylko ta następna kinowa superprodukcja z Koloseum w tle.  Zobacz więcej na temat:  starożytny Rzym mitologia Włochy literatura Gladiator 2 FILM religia

"Gladiator". Czy Maximus był postacią historyczną? Co jest prawdą, a co fikcją w filmie Ridleya Scotta?

Superprodukcja Ridleya Scotta z 2000 roku "Gladiator" doprowadziła do renesansu kina spod znaku miecza i sandałów. Mimo upływu niemal ćwierćwiecza od premiery nadal cieszy się niesłabnącą popularnością, czego dowodem jest to, że 15 listopada na ekranach kin zagościł film "Gladiator II". O tym, na ile pierwszy film wierny jest wydarzeniom historycznym, mówi dr Michał Jacek Baranowski, historyk starożytności.  Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Rzym FILM Marek Aureliusz Ridley Scott

Gladiator. Sława i hańba, krew i pieniądze, dziewczęta i kciuki

Byli uwielbiani i pogardzani. Kochały ich kobiety, zarabiali krocie, ale nie mieli większości praw obywatelskich. Ich życie zależało tyleż od sprawności w walce, co od kaprysu tłumu. W związku z premierą filmu "Gladiator II" sprawdzamy, kim byli wojownicy umierający ku uciesze rzymskiego ludu. Zobacz więcej na temat:  starożytny Rzym Republika HISTORIA Rzym archeologia historia Europy Morze Śródziemne Grecja śmierć Gladiator 2

Odkryć tajemnice Sakkary. Zajmą się tym polscy archeolodzy

W styczniu 2025 roku polscy archeolodzy z Instytutu Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych Polskiej Akademii Nauk (IKŚiO PAN) zbadają grób faraona Szepseskafa, znajdujący się na terenie starożytnej nekropolii Sakkara w pobliżu Kairu. Eksploracja ta jest częścią misji "Mastaba Faraona" we współpracy z Fundacją Umbra Orientis. Zobacz więcej na temat:  NAUKA edukacja Monika Suszek Trójka archeologia starożytny Egipt

Tutanchamon. Najsłynniejszy faraon był chorowitym synem heretyka i marionetką w rękach swoich doradców

Gdy ponad sto lat temu, 4 listopada 1922 roku, Howard Carter jako pierwszy człowiek od ponad trzech tysięcy lat wchodził do grobowca, jednocześnie przywrócił historii losy władcy. A było to panowanie nierozerwalnie wiążące się ze skutkami wielkiego przewrotu religijnego i walką o władzę rozgrywającą się ponad głową małoletniego króla.  Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Egipt Bartłomiej Makowski

"Niech mu ziemia lekką będzie". Zwyczaje pogrzebowe starożytnych Greków i Rzymian

Niektóre pogrzebowe zwyczaje Greków i Rzymian, takie jak rwanie włosów z głowy wśród płaczu i krzyków czy pocałunek w usta umierającego, mogą dziś zaskakiwać. Równocześnie wiele z antycznych obyczajów zostało przejętych przez rodzące się chrześcijaństwo i współcześnie ich obecność wydaje się zupełnie naturalna. Zobacz więcej na temat:  pogrzeby Grecja Rzym Wszystkich Świętych

Chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi ocalają skarby starożytności. Szkoła Tłumaczy w Toledo

W pierwszej połowie XII wieku arcybiskup Rajmund I założył w Toledo ośrodek przekładowy, w którym chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi tłumaczyli z języka arabskiego m.in. antyczne dzieła. W Międzynarodowym Dniu Tłumacza warto przypomnieć to jedno z miejsc, dzięki któremu Europa uzyskała dostęp do skarbnicy dawnej wiedzy.   Zobacz więcej na temat:  średniowiecze filozofia literatura Hiszpania tłumaczenie islam chrześcijaństwo Żydzi