Polskie Radio
Section05

ZSRR

Rewolucja październikowa. Dlaczego bolszewicy zdołali przejąć władzę w Rosji?

107 lat temu bolszewicy przeprowadzili w Petersburgu udany zamach stanu. Jak mała, nieciesząca się powszechnym poparciem partia była w stanie utrzymać się przy władzy w ogromnym kraju? I czy rzeczywiście wydarzenia z 1917 roku zrewolucjonizowały mentalność i sposób rządzenia w Rosji?
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski rewolucja październikowa 1917 Rosja bolszewicy Włodzimierz Lenin

Budapeszt 1956. Wojska sowieckie krwawo stłumiły powstanie węgierskie

Rewolucja węgierska 1956 roku rozpoczęła się 23 października od wiecu studentów w Budapeszcie na znak solidarności z Polską. Zryw ten był próbą uwolnienia się spod sowieckiej dominacji i przełamania monopolu partii komunistycznej. Został krwawo stłumiony przez wojska sowieckie, które wkroczyły do Budapesztu 4 listopada.
Zobacz więcej na temat:  Budapeszt powstanie węgierskie Dzień Węgierski w Polskim Radiu komunizm Węgry

Dzieci sybiraków na antypodach. Pahiatua, czyli "Mała Polska" w Nowej Zelandii

31 października 1944 roku do portu Wellington w Nowej Zelandii wpłynął okręt z grupą polskich dzieci, głównie sierot i półsierot, doświadczonych sowieckimi wywózkami. Było ich 733. Na antypodach miały mieszkać do końca wojny. Większość została na całe życie.
Zobacz więcej na temat:  Nowa Zelandia Syberia wywózka dzieci represje Katyń Iran II wojna światowa 1944 armia Andersa Związek Radziecki Związek Sowiecki Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich komunizm Australia

31 lat temu wojska rosyjskie opuściły Polskę

- Jeśli wyłączyć okres międzywojenny, to żołnierze rosyjscy byli na terytorium Polski od początku XVIII wieku - mówił w Polskim Radiu 24 były szef MON Janusz Onyszkiewicz. 17 września 1993 r. zakończyła się trzyletnia operacja wycofywania z Polski Północnej Grupy Wojsk. Wyjechało w sumie 56 tys. byłych radzieckich żołnierzy, setki czołgów, transporterów, dział i moździerzy, a także ponad 200 samolotów i śmigłowców.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski III RP 17 września 1939 Rosja Polskie Radio 24

Konstanty Ciołkowski projektował statki kosmiczne, zanim pojawiły się samoloty

Jego życie naznaczone było przekraczaniem granic. Ojciec był polskim szlachcicem, matka Rosjanką z domieszką krwi tatarskiej. Rodzina często zmieniała miejsce pobytu. Konstanty od dziecka najchętniej spoglądał jednak w stronę ostatniej z granic. Chciał wysłać człowieka w kosmos. Zaczął nad tym pracować jeszcze w XIX wieku.
Zobacz więcej na temat:  astronautyka kosmos fizyka matematyka Rosja rewolucja październikowa 1917 pojazdy samolot samoloty lotnictwo

"Dla ojczyzny nie ma już żadnego ratunku". Rocznica tragicznej śmierci Witkacego

18 września 1939 roku we wsi Jeziory na Polesiu Stanisław Ignacy Witkiewicz – na wieść o wkroczeniu armii sowieckiej do Polski – odebrał sobie życie. O ataku wojsk radzieckich artysta dowiedział się z wiadomości radiowych. – Wtedy powiedział, że dla ojczyzny nie ma już żadnego ratunku – wspominał słowa Witkacego Włodzimierz Ziemlański, świadek tych dramatycznych wydarzeń.
Zobacz więcej na temat:  Stanisław Ignacy Witkiewicz II wojna światowa 17 września 1939 wspomnienie samobójstwo literatura 85 lat od sowieckiej agresji na Polskę

"Nagle pod drzwiami pojawiła się pani premierowa". Ucieczka polskich władz we wrześniu 1939 roku

Ewakuacja władz Rzeczpospolitej od początku budziła wiele kontrowersji. Uciekinierów nazywano tchórzami, zdrajcami, "grabarzami ojczyzny", próbowano ich nawet stawiać przed Trybunałem Stanu. Czy słusznie?
Zobacz więcej na temat:  17 września 1939 II wojna światowa Rząd RP Rząd RP na Uchodźstwie Rumunia Zaleszczyki II Rzeczpospolita II RP pakt Ribbentrop-Mołotow Niemcy nazizm komunizm kampania wrześniowa 1939 wrzesień Ignacy Mościcki Felicjan Sławoj-Składkowski Edward Rydz-Śmigły Francja Wielka Brytania 85 lat od sowieckiej agresji na Polskę

"Straszliwa obcość tego najazdu". "Jak dzicz". Świadkowie o agresji sowieckiej na Polskę w 1939 roku

– To już będę zawsze pamiętał. Tę noc pochmurną, przerażającą dla nas wszystkich, to głuche dudnienie ciężkiego żelastwa. I wkraczające późno nocą do Wilna czołgi radzieckie – opowiadał w archiwalnym radiowym nagraniu Bogdan Rudnicki, wilnianin. Takich przejmujących wspomnień o 17 września 1939 roku zachowało się w Polskim Radiu znacznie więcej.
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa 17 września 1939 wspomnienie Lwów Grodno Wilno agresja sowiecka 85 lat od sowieckiej agresji na Polskę