Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

Dwudziestolecie międzywojenne

"Operacja polska" NKWD. 87 lat temu padł rozkaz o eksterminacji 111 tys. Polaków​

"Rozkazuję od 20 sierpnia 1937 roku rozpocząć szeroką operację prowadzącą do pełnej likwidacji terenowych jednostek Polskiej Organizacji Wojskowej i przede wszystkim jej dywersyjno - szpiegowskich i powstańczych kadr w przemyśle, transporcie, sowchozach i kołchozach" – to pierwsze słowa zbrodniczego rozkazu nr 00485 wydanego 11 sierpnia 1937 roku na polecenie Stalina przez Ludowego Komisarza Spraw Wewnętrznych ZSRR Nikołaja Jeżowa. Zobacz więcej na temat:  ZSRR HISTORIA Józef Stalin NKWD komunizm zbrodnie sowieckie

Stanisław Skwarczyński. Komendant Oleandrów. Posłuchaj radiowych wspomnień!

Przebył wzorcową dla piłsudczyka drogę, której najjaśniejszym punktem była karta legionowa. Jako jeden z ostatnich świadków tamtych dni dzielił się – aż do swojej śmierci 43 lata temu, 8 sierpnia 1981 roku – barwnymi wspomnieniami z okresu formowania zalążków Wojska Polskiego.  Zobacz więcej na temat:  Stanisław Skwarczyński Pierwsza Kadrowa Józef Piłsudski Legiony Polskie I wojna światowa II wojna światowa wojna polsko-bolszewicka wojna 1920

Wilhelm Orlik-Rückemann - jeden z pierwszych polskich pancerniaków, ostatni dowódca KOP

– To w gruncie rzeczy jeden z największych bohaterów wojny 1939 roku. Bohater, który musiał pozostać w cieniu w PRL, a z różnych powodów – głównie zawiści swoich kolegów – pozostał w cieniu również na emigracji – oceniał generała prof. Paweł Wieczorkiewicz w Polskim Radiu. Dziś wspominamy 130. rocznicę urodzin gen. Wilhelma Orlika-Rückemanna.  Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Wilhelm Orlik-Ruckemann wojna 1920 wojna polsko-bolszewicka II Rzeczpospolita II wojna światowa 17 września 1939 Kresy

Wystawa "Koleją na wakacje". Jak wyglądały podróże koleją przez ostatnie 120 lat?

"Koleją na wakacje" to wystawa fotograficzna przedstawiająca, jak wyglądały podróże koleją na letni wypoczynek na przestrzeni ostatnich 120 lat. - Na tej ekspozycji można zobaczyć, jak zmieniał się sposób podróżowania na wakacje, jak zmieniały się oczekiwania pasażerów i jak zmieniało się podejście do podróży i do samego procesu jej przygotowania - mówi na antenie Jedynki Michał Fludziński ze Stacji Muzeum.  Zobacz więcej na temat:  Ula Kaczyńska Urszula Kaczyńska Maciej Piotrowski kolej kolejnictwo historia Polski

Aleksander Wat. "Byłem politykiem, kiedy trzeba było być poetą"

"Byłem wszystkim tym, czym należy być, tylko nie we właściwym czasie. Byłem politykiem, kiedy trzeba było być poetą i byłem poetą, kiedy trzeba było być politykiem. Byłem komunistą, gdy porządni ludzie byli antykomunistami, zostałem antykomunistą, gdy rozsądni ludzie szli do komunizmu" - mówił o sobie Aleksander Wat, pisarz i poeta. Zobacz więcej na temat:  Aleksander Wat Czesław Miłosz komunizm literatura Władysław Broniewski historia Polski PRL

Awangarda podkarpacka. "Mówiono o tym terenie jako terenie niezwykłej kreatywności"

Awangarda to kierunek odrzucający dotychczasowe style i budujący swój świat. Mimo tego awangarda podkarpacka, z uwagi na swoje położenie i wojny, które nawiedziły te tereny, charakteryzowała się większym niż w innych miejscach przywiązaniem do krajobrazów i tradycji pokoleń. O wszystkim opowiedziała autorka książki "Awangarda podkarpacka" - Małgorzata Dziewulska.  Zobacz więcej na temat:  Dwójka awangarda podkarpackie SZTUKA Monika Pilch Małgorzata Dziewulska

Zapomniani badacze Troi. Nowe badania przywracają pamięć o niedocenianych bohaterach archeologii

Robotnicy pracujący na stanowiskach archeologicznych odgrywali znaczącą rolę w badaniach takich miejsc, jak starożytna Troja. - Ich wysiłek i wkład pozostawał jednak niedoceniany - ocenia Jeff Kramer, archiwista z Uniwersytetu Cincinnati i współpracownik Wydziału Filologii Klasycznej Uniwersytetu Kalifornijskiego, autor cyfrowego archiwum dokumentującego badania Troi w latach 30. XX wieku.  Zobacz więcej na temat:  HISTORIA odkrycia i ciekawostki odkrycia archeologiczne Turcja starożytność

Fryderyk Jarosy - konferansjer, reżyser, aktor

"Wielki Fryderyk, "Fryc", "król konferansjerów", "Osterwa nadscenek" - tak mówiono i mówi się o postaci legendarnej. Fryderyk Jarosy, obywatel świata, Austriak, Chorwat, Węgier - tyle bowiem narodowości reprezentował, choć należy mu się raczej określenie "Wielki Europejczyk". O tej wyjątkowej postaci rozmawialiśmy w audycji "Rozmowy po zmroku". Zobacz więcej na temat:  Dwójka Fryderyk Jarossy kompozytor Tomasz Mościcki Tomasz Lerski II RP Warszawa

Twórczość Jana Bogusławskiego. "Architekt scenograf"

- Można powiedzieć, że był on animatorem, architektura wpisywała się doskonale w przestrzeń, w którą ją wprojektowywał, ale próbował też "animować" ludzi, którzy z tej architektury korzystali - mówiła o Janie Bogusławskim, wybitnym architekcie i projektancie, Weronika Sołtysiak, historyczka sztuki, kuratorka wystawy "Jan Bogusławski (1910-1982). Według reguł sztuki i własnego upodobania" w Warszawskim Instytucie Wzornictwa Przemysłowego. Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 architektura Jan Bogusławski

Irena Krzywicka. Przedwojenna "gorszycielka" – o prawach kobiet, Boyu i nieszczęśliwym życiu

– Nade wszystko boję się zakłamania i najwyżej cenię szczerość – mówiła w 1962 roku w Polskim Radiu Irena Krzywicka. W radiowych archiwach zachowało się dużo nagrań związanych z tą słynną przed wojną, dla wielu kontrowersyjną, publicystką i pisarką, autorką wydanych pod koniec jej długiego życia wspomnień "Wyznania gorszycielki". Zobacz więcej na temat:  Irena Krzywicka Tadeusz Boy-Żeleński II wojna światowa wspomnienie literatura feminizm