Polskie Radio
Section05

filozofia

Józef Tischner i jego "Historia filozofii po góralsku"

"Historia filozofii po góralsku" to książka niemal legendarna. W pełnych humoru filozoficznych felietonach, będących równocześnie arcydziełem stylu i myślowej precyzji, ks. Józef Tischner nadzwyczaj trafnie przełożył systemy pierwszych filozofów na język i odczuwanie podhalańskich górali. W cyklu "To się czyta" wybranych fragmentów słuchaliśmy w interpretacji samego autora.
Zobacz więcej na temat:  Józef Tischner góry Podhale Tatry literatura

Między słoneczną Algierią a absurdem śmierci. Albert Camus zadaje pytania

Często powtarzał, że nie ma nic bardziej skandalicznego niż śmierć dziecka i nic bardziej absurdalnego niż śmierć w wypadku drogowym. Los jednak bywa okrutny i przewrotny. Albert Camus - francuski pisarz z Algierii, laureat Nagrody Nobla - zginął 4 stycznia 1960 roku, gdy jechał samochodem ze swojego prowansalskiego domu do Paryża.
Zobacz więcej na temat:  Albert Camus Francja Algieria literatura wypadek śmierć

Pierwszy dzień reszty twojego życia. Jak wykorzystać czas, który pozostał?

Nowy Rok to dla wielu okazja do życiowych bilansów i nowych planów. Świadomość końca kolejnego roku i (zawsze za szybkiego) upływu czasu może również sprzyjać refleksji nad tym, jak najlepiej ów czas, który nam został, wykorzystać. Przypomnimy zatem, co mówili inni – nie tylko wielcy myśliciele – o umiejętności życia. 
Zobacz więcej na temat:  starożytność czas kalendarz psychologia życie

"Czy do powiedzenia coś ma śmierć?". Stanisław Barańczak i sprawy najważniejsze

- W moich wierszach jest wiele zwrotów do Stwórcy. Ale to paradoksalny dialog: próbujemy w nim rozpaczliwie coś przekazać, wytłumaczyć, a przecież Bóg wie wszystko. I nic nie powie – mówił Stanisław Barańczak w archiwalnym radiowym nagraniu. 26 grudnia br. mija 10. rocznica śmierci tego znakomitego poety.
Zobacz więcej na temat:  Stanisław Barańczak poezja literatura emigracja USA PRL Komitet Obrony Robotników opozycja demokratyczna teologia chrześcijaństwo

"Imię jego czterdzieści i cztery", czyli tajemnicze proroctwo Mickiewicza

Kto krył się za zagadkową wizją "męża opatrznościowego", którą Adam Mickiewicz zamieścił w III części "Dziadów"? Trudno się dziwić, że na to pytanie próbuje się odpowiedzieć niemalże już od dwóch wieków – wszak ta poetycka przepowiednia o zbawcy narodu znalazła się w polskim arcydramacie napisanym przez pierwszego z wieszczów.       
Zobacz więcej na temat:  Adam Mickiewicz literatura Dziady tajemnica chrześcijaństwo Biblia romantyzm Napoleon Bonaparte

Gustaw Flaubert. "Patrzymy na nich i wiemy, że to się źle skończy. Oni jeszcze nie wiedzą"

– To opowieść o klęskach człowieka. Tam się nic takiego nie wydarza, ale ta historia jest straszliwa właśnie przez to, co się w niej nie dzieje – mówił o jednej z powieści Gustawa Flauberta prof. Tomasz Swoboda. Rocznica urodzin autora "Pani Bovary" jest dobrą okazją do przyjrzenia się jego życiu i mistrzowskim dziełom.
Zobacz więcej na temat:  Gustave Flaubert Francja literatura Paryż psychologia praca

Johan Huizinga. Poważne zabawy i "Jesień średniowiecza"

Należał do uczonych, który potrafili łączyć wielką wiedzę z umiejętnością jej porywającego przekazania. Przedstawił swoją słynną wizję schyłku średniowiecza, w zabawie widział źródło kultury. Johan Huizinga, holenderski historyk i eseista, był również człowiekiem prawym i odważnym, co udowodnił w czasach II wojny.  
Zobacz więcej na temat:  średniowiecze renesans Francja Holandia Niderlandy HISTORIA literatura malarstwo

Franciszek Schubert – twórca pieśni, w których czai się śmierć

"Obok, ach obok/ Przejdź, szkielecie dziki!" - woła przestraszona Dziewczyna. "W ramionach mych błogo będziesz spać" - odpowiada Śmierć. Tak brzmią pierwsze zdania pieśni Śmierć i dziewczyna" Franciszka Schuberta, napisanej do słów niemieckiego poety Matthiasa Claudiusa. Jaka jest śmierć według austriackiego kompozytora?
Zobacz więcej na temat:  Franz Schubert Michał Nowak Anna Kowalczyk Tomasz Stawiszyński muzyka klasyczna śmierć przemijanie poezja romantyzm

"Matka opiekowała się chorą Niemką, zaraziła się i umarła". Czesław Miłosz o "nadziei żyjących"

Weronika Miłosz przeszła do historii zarówno jako matka znakomitego poety, jak i jako bohaterka dzieła swojego utalentowanego syna. Opowieść o niej jest zatem – zwłaszcza w Roku Czesława Miłosza – okazją do przyjrzenia się nie tylko sprawom biograficznym, lecz także i uniwersalnym, dotyczącym spraw najważniejszych. 
Zobacz więcej na temat:  Czesław Miłosz wspomnienie literatura poezja śmierć cmentarz