Polskie Radio
Section05

średniowiecze

Leszek Czarny i najgłośniejszy skandal obyczajowy piastowskiej Polski

Panowie, rycerstwo i damy sieradzkie musieli przeżyć szok, gdy na zjeździe w 1271 roku ich księżna, Gryfina Halicka, zdjęła małżeński czepiec. Kobieta oświadczyła tym gestem, że jej mąż, Leszek Czarny, jest impotentem, a małżeństwo od sześciu lat pozostaje nieskonsumowane. Zhańbiony książę nie zaprzeczał. Pierwszym obowiązkiem władcy było spłodzenie potomka, dlatego wystąpienie żony musiało być dla niego ciosem nie tylko prywatnym, ale też politycznym i rzutowało na całe panowanie władcy.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Kraków władcy Polski

Szkoła Tłumaczy w Toledo. Wyznawcy trzech religii ocalają skarby starożytności

W pierwszej połowie XII wieku arcybiskup Rajmund I założył w Toledo ośrodek przekładowy, w którym chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi tłumaczyli z języka arabskiego m.in. antyczne dzieła. W Międzynarodowym Dniu Tłumacza warto przypomnieć to jedno z miejsc, dzięki któremu Europa uzyskała dostęp do skarbnicy dawnej wiedzy.  
Zobacz więcej na temat:  starożytność filozofia literatura Hiszpania tłumaczenie islam chrześcijaństwo Żydzi

Rogier van der Weyden - "Zdjęcie z krzyża". Przejmujący obraz pasyjny

To było prestiżowe zamówienie - wielką tablicę z przedstawieniem zdjęcia z krzyża zamówiło u Rogiera van der Weydena bractwo cechu kuszników z Leuven (Lowanium), które obrało za swą patronkę Matkę Boską Bolesną. Malowane retabulum zastąpiło stary, konsekrowany w 1364 roku, posąg Marii Bolesnej w kaplicy kuszników Onze-Lieve-Vrouwe-van-Ginterbuiten.
Zobacz więcej na temat:  Dwójka malarstwo religia dzieła sztuki

Wizja wszechświata i mapy Klaudiusza Ptolemeusza

Grecki uczony Klaudiusz Ptolemeusz stworzył w II wieku n.e. wizję budowy wszechświata oraz mapę znanego mu świata opisującą ziemie od Dunaju do Morza Bałtyckiego. Do czasu renesansowej rewolucji w kartografii, w starożytności i średniowieczu powstawały mapy posiadające tzw. białe plamy oznaczane słowami "ubi leones" - tam, gdzie mieszkają lwy, koniec znanego świata. Jednocześnie tworzono mapy mityczne, lądów wyobrażonych.
Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska Katarzyna Jankowska – PODCAST geografia mapy starożytność matematyka Grecja Egipt

Zemsta i Krzyżacy. Ile jest Konrada von Wallenrode w Konradzie Wallenrodzie?

20 sierpnia 1393 roku zmarł wielki mistrz krzyżacki Konrad von Wallenrode. Kojarzy się on przede wszystkim z bohaterem poematu Adama Mickiewicza "Konrad Wallenrod". I choć wieszcz podczas pisania inspirował się życiem średniowiecznego wojownika, losy wykreowanej przez niego postaci są zupełnie zmyślone. 
Zobacz więcej na temat:  Krzyżacy historia Polski romantyzm Adam Mickiewicz literatura Litwa poezja POLSKA