Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

II wojna światowa

"Nie umiałem czytać ani pisać, a już znałem nuty". Pięć lat temu zmarł Krzysztof Penderecki

Krzysztof Penderecki, kompozytor, dyrygent, pedagog, jeden z najbardziej cenionych na całym świecie twórców muzyki, zmarł nad ranem 29 marca 2020 roku. Przeżył 86 lat. Pozostały po nim dzieła, które zmieniały myślenie o muzyce zarówno w XX, jak i w XXI wieku. Zobacz więcej na temat:  KULTURA Krzysztof Penderecki MUZYKA muzyka współczesna kompozytor kompozycja komponowanie dyrygent awangarda religia opera Dębica Kraków Elżbieta Penderecka Aleksander Laskowski Joanna Wnuk-Nazarowa Lech Wałęsa Jan Paweł II Stefan Wyszyński Grudzień 1970 Stocznia Gdańska historia Polski Artur Malawski Stanisław Wiechowicz Dwudziestolecie międzywojenne PRL II Rzeczpospolita

Jerzy Bielecki. Historia miłości "w obozie, gdzie panowała śmierć

W obozie śmierci Auschwitz-Birkenau przetrwał ponad cztery lata. Przeżył też wielką miłość. Latem 1944 roku postanowił uratować ukochaną, Żydówkę Cylę Cybulską. Razem uciekli z obozu, lecz dla bezpieczeństwa musieli się rozdzielić. Ponownie spotkali się po 40 latach. Zobacz więcej na temat:  Auschwitz sprawiedliwi wśród narodów świata Holokaust historia Polski niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne

Lesław Bartelski. Przyjaciel poetów walczącej Warszawy

– Było moim wielkim szczęściem w życiu, że zetknąłem się z Tadeuszem Gajcym, Zdzisławem Stroińskim, Andrzejem Trzebińskim, a także z Krzysztofem Kamilem Baczyńskim –  podkreślał w radiowym nagraniu Lesław Bartelski. 27 marca mija 19 lat od śmierci tego poety i kronikarza pokolenia literatów czasu wojny. Zobacz więcej na temat:  poezja literatura Krzysztof Kamil Baczyński Tadeusz Gajcy Zdzisław Stroiński historia Polski historia PRL

Eugeniusz Pławski. Rzucił wyzwanie "Bismarckowi"

– Pociski "Pioruna" nie mogły uszkodzić "Bismarcka", ale sam widok otoczonego wybuchami pocisków, prującego potężne fale, pięknego swą sylwetką polskiego okrętu dałby natchnienie niejednemu malarzowi czy poecie, gdyby mógł być świadkiem tej walki – wspominał potyczkę z niemieckim superpancernikiem dowódca "Pioruna" Eugeniusz Pławski. Zobacz więcej na temat:  Eugeniusz Pławski flota II Rzeczpospolita historia Polski marynarka marynarka wojenna

Akcja pod Arsenałem: odbić "Rudego" z rąk Gestapo. Posłuchaj wspomnień świadków

– Mimo lat, jakie upłynęły od tych chwil, wydaje mi się, że pamiętam dobrze wszystkie szczegóły tej akcji. Cały nasz wysiłek, całą wolę działania skupiliśmy wówczas na jednym: odbiciu naszego kolegi i przyjaciela Janka Bytnara – wspominał przed radiowym mikrofonem Stanisław Broniewski ps. Orsza, dowódca akcji pod Arsenałem. Zobacz więcej na temat:  Warszawa Szare Szeregi Niemcy Jan Bytnar okupacja niemiecka

Eugeniusz Kaszyński ps. Nurt. Cichociemny, którego pokonał pokój

Przez wiele lat odważnie stawiał czoło niemieckim okupantom jako zastępca Jana Piwnika "Ponurego", a następnie dowódca słynnych Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej. Nie został jednak pokonany przez wroga, a po zakończeniu II wojny światowej toczył jeszcze trudniejszą walkę z problemami psychicznymi. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Cichociemni Armia Krajowa okupacja niemiecka historia Polski

Przed Niemcami ukryli go polscy Sprawiedliwi. Po wojnie wytropili go Sowieci. Historia Czesława Pankowskiego i jego rodziny

Czesław Pankowski to jedyny Polak nieżydowskiego pochodzenia na liście Ładosia. Jego żona była z pochodzenia Żydówką, co zmusiło całą rodzinę do ukrywania się przed Niemcami. Znaleźli schronienie najpierw u rodziny Stolarczyków, a później w oddziale leśnym. Służba w konspiracji spowodowała, że po wojnie Czesław znalazł się na celowniku NKWD. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA sprawiedliwi wśród narodów świata Żydzi Holokaust Armia Krajowa historia Polski pomoc

Nie tylko grupa Ładosia. Polskich dyplomatów, którzy pomagali Żydom, było wielu [INFOGRAFIKA]

– Praktycznie nie było polskiej placówki dyplomatycznej, która w okresie drugiej wojny światowej byłaby obojętna na los Żydów – podkreślał Jakub Kumoch, były ambasador RP w Szwajcarii i Turcji, a także badacz polskiej pomocy niesionej Żydom w czasie II wojny światowej. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA sprawiedliwi wśród narodów świata dyplomacja Żydzi Holokaust historia Polski III Rzesza pomoc

Iwaszkiewicz, Fogg, Lipiński. Polscy pisarze i artyści ratujący Żydów

Zaszczytny tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata przypadł w udziale ponad siedmiu tysiącom Polaków. W gronie tym odnaleźć możemy wiele ważnych dla polskiej kultury nazwisk. W Narodowym Dniu Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką warto przypomnieć choć kilka z tych postaci. Zobacz więcej na temat:  Żydzi sprawiedliwi wśród narodów świata pisarz Czesław Miłosz Jarosław Iwaszkiewicz Eryk Lipiński Mieczysław Fogg Zofia Kossak HISTORIA historia Polski

Rząd RP w Londynie wzywał do ratowania Żydów. Zachód nie reagował

"Nowe metody masowego mordu stosowane w ciągu ostatnich kilku miesięcy potwierdzają fakt, że władze niemieckie z całą świadomością dążą do całkowitej eksterminacji ludności żydowskiej w Polsce i wielu tysięcy Żydów, których władze niemieckie deportowały z Europy zachodniej i środkowej, a także z samej Rzeszy Niemieckiej do Polski" – mogli przeczytać alianci w tzw. nocie Raczyńskiego opublikowanej 10 grudnia 1942 roku. Zobacz więcej na temat:  Ulmowie sprawiedliwi wśród narodów świata Edward Raczyński rząd londyński Rząd RP na Uchodźstwie Holokaust historia Polski HISTORIA Niemcy Auschwitz Bełżec Sobibór Żydzi Jan Karski Witold Pilecki