Polskie Radio
Section05

historia Polski

Polskie sieroty wywiezione do Nowej Zelandii. Audioserial Instytutu Pileckiego i Polskiego Radia

Osiemdziesiąt lat temu do Nowej Zelandii przypłynął statek z 733 polskimi dziećmi na pokładzie. Były to sieroty - ofiary sowieckich wywózek. W założeniu miały zostać w tym kraju do końca wojny. W praktyce większość z nich została tam już na zawsze.
Zobacz więcej na temat:  Dwójka wywózka Nowa Zelandia II wojna światowa dzieci Instytut Pileckiego Polskie Radio Jan Kanty Zienko Martyna Wojtkowska

"Naszym obowiązkiem jest pamiętać". Oświęcimianie oddali cześć ofiarom Auschwitz

W przeddzień Święta Wszystkich Świętych mieszkańcy Oświęcimia oddali hołd ofiarom byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. W symbolicznych miejscach pamięci – przy Ścianie Straceń oraz przed zbiorową mogiłą przy obozie Auschwitz I – zapłonęły znicze złożone przez młodzież i lokalnych funkcjonariuszy policji.
Zobacz więcej na temat:  Auschwitz święto zmarłych Wszystkich Świętych

Portret trumienny. "Główny bohater" staropolskiego pogrzebu  

- W polskim obyczaju pogrzebowym główną rolą grał nieboszczyk, a właściwie jego surogat: portret trumienny. To był punkt centralny całej dekoracji kościoła, całej pompy, którą na tę okazję przygotowano - mówił w audycji Polskiego Radia historyk sztuki prof. Mariusz Karpowicz. Czym były portrety trumienne i jak wyglądały staropolskie pogrzeby? 
Zobacz więcej na temat:  Wszystkich Świętych pogrzeby zwyczaje SZTUKA Kościół katolicki cmentarz

Wileńskie nekropolie – milczący świadkowie polskiej historii

Na starych wileńskich cmentarzach, takich jak Rossa, Bernardyński i Piotra i Pawła na Antokolu, wciąż dominuje polska historia, choć cmentarze te noszą ślady upływu czasu, dewastacji i kradzieży. Położone malowniczo na wzgórzach, wśród bujnej zieleni, stanowią nie tylko miejsce pamięci zmarłych, ale też symbole wspólnej historii Polski, Litwy i Wielkiego Księstwa Wileńskiego.
Zobacz więcej na temat:  cmentarz Litwa Wilno

Florian Czarnyszewicz: pisarz, żołnierz, policjant

Florian Czarnyszewicz (1900-1964) nie doczekał publikacji swoich powieści w kraju. Tworzył na emigracji, w Argentynie. Jego niewielki dorobek, ledwie cztery powieści, spotkał się jednak, zarówno na emigracji, jak i po latach, w kraju, z entuzjastycznym przyjęciem. Porównania np. do Mickiewicza, Reymonta, Sienkiewicza padały z wielu ust. Zachwycali się jego twórczością Wańkowicz, Pawlikowski, Giedroyc, Czapska...
Zobacz więcej na temat:  Dwójka literatura Wacław Holewiński Florian Czarnyszewicz Bartosz Bajków

Polskie miejsca pamięci na Białorusi – świadectwa historii pod presją współczesnych wyzwań

Na Białorusi znajdują się setki polskich miejsc pamięci – cmentarze, groby powstańców styczniowych, żołnierzy wojny polsko-bolszewickiej, Armii Krajowej, a także mogiły wybitnych postaci kultury polskiej. Te historyczne miejsca przetrwały dziesięciolecia i stanowią symbol trwałości polskiej pamięci na terenie Białorusi, choć w ostatnich latach ich sytuacja staje się coraz trudniejsza.
Zobacz więcej na temat:  Białoruś cmentarz

Andrzej Markowski. Kompozytor o szerokich horyzontach

- Wszystko, co jest muzyką, nie jest mi obce. Ja tym żyję. Nawet w najskromniejszej piosence czy balladzie, jeżeli jest żywa, prawdziwa, odnajduję swoje życie, swoją prawdę - mówił w audycji Polskiego Radia Andrzej Markowski. Wybitny dyrygent, kompozytor, twórca muzyki filmowej, uczestnik Powstania Warszawskiego i więzień obozu jenieckiego w Murnau zmarł 38 lat temu.
Zobacz więcej na temat:  Andrzej Markowski Wratislavia Cantans Warszawska Jesień muzyka filmowa dyrygent kompozytor

"Ja jestem tak zwany niechciany fotograf". Edward Hartwig i przypadki w życiu artysty

– Pochodzę z rodziny fotograficznej i muszę powiedzieć, że mnie ta fotografia wcale nie bawiła i nawet nie interesowała. To jest tak zwane zło konieczne – mówił Edward Hartwig w 1989 roku, po niemal siedmiu dekadach pracy artystycznej. Fotograf nie ukrywa, że wybór zawodu został w zasadzie na nim wymuszony wskutek bolesnej rodzinnej tragedii.
Zobacz więcej na temat:  Edward Hartwig fotografia HISTORIA Moskwa Warszawa Lublin

Eugeniusz Rudnik. Pionier muzyki elektronicznej i elektroakustycznej w Polsce

- Moje życie może być przykładem, że właściwie tylko dzięki pracy powstają pewne dobra, byty, wartości, dzieła, które mają sens i które prawdopodobnie zostaną po człowieku - mówił w audycji Polskiego Radia z 2005 roku Eugeniusz Rudnik, którego 92. rocznica urodzin obchodzimy 28 października.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Studio Eksperymentalne Polskiego Radia Eugeniusz Rudnik Polskie Radio muzyka elektroniczna

Klub piłkarski NAC Breda oddał hołd "pancerniakom" generała Maczka. Wzruszające chwile na stadionie

Holenderskie drużyny piłkarskie NAC Breda i RKC Waalwijk oddały hołd polskim wyzwolicielom, rozgrywając mecz poświęcony żołnierzom 1. Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka. To wyjątkowe spotkanie, pełne gestów pamięci i wzruszeń, zakończyło się zwycięstwem NAC Breda 4:1, jednak wynik sportowy ustąpił miejsca emocjonującej symbolice, która podbiła serca kibiców.
Zobacz więcej na temat:  Stanisław Maczek Breda Holandia II wojna światowa

Zegary, pieniądze i władza. Skąd wzięła się zmiana czasu?

W ostatnią niedzielę października znów rozpoczyna się czas zimowy. W nocy (z soboty na niedzielę) przestawimy zegarki o jedną godzinę wstecz, w związku z czym pośpimy dłużej. Stracimy ją wiosną, kiedy z kolei w nocy odbiorą nam jedną godzinę snu. Ale kto ją odda? I kto wymyślił, żeby ją zabrać?
Zobacz więcej na temat:  czas zmiana czasu kalendarz HISTORIA PRL I wojna światowa II wojna światowa Rosja Niemcy USA Unia Europejska zegar zegary zegarek

Tola Mankiewiczówna. Słynna przedwojenna śpiewaczka i gwiazda starego kina

– Ona prezentowała ujmującą, wysmukłą, pełną wdzięku i kobiecości sylwetkę. Miała subtelną urodę, pełne wyrazu oczy, a cechował ją kunszt wokalny i aktorski. Oto suma walorów, dzięki którym ta piękna, jasnowłosa śpiewaczka zdobyła sympatię publiczności i uznanie krytyków – mówił redaktor Tomasz Dąbrowski na antenie Polskiego Radia. 
Zobacz więcej na temat:  kino FILM Dwudziestolecie międzywojenne II Rzeczpospolita KULTURA kabaret