Alexis de Tocqueville. Klasyk doktryny liberalizmu - Nikt jaśniej, niż de Tocqueville nie dostrzegał, że demokracja jako instytucja z istoty indywidualistyczna pozostaje z socjalizmem w nie dającym się rozstrzygnąć konflikcie. Demokracja rozszerza sferę indywidualnej wolności - mówił w roku 1848 socjalizm ją ogranicza – pisał Friedrich Hayek. Zobacz więcej na temat: Francja HISTORIA Stany Zjednoczone
"Powrócić do tajemniczego słowa". Zbigniew Herbert i jego radiowe dramaty – Nienazywanie czegoś bezpośrednio jest wymowne i działające na wyobraźnię. A przy tym bardzo greckie. Przecież w dramacie greckim wciąż coś istnieje tylko w słowie – opowiadał Zbigniew Herbert w 1974 roku przed radiowym mikrofonem o swoim rozumieniu słuchowiska. Ten znakomity poeta i eseista był bowiem również dramaturgiem, współpracującym z Polskim Radiem i współtworzącym Teatr Wyobraźni. Zobacz więcej na temat: Zbigniew Herbert literatura Teatr Polskiego Radia poezja PRL Sokrates
Czym różnimy się od zwierząt? Czesław Miłosz w obronie honoru kota Czy obserwacja kota, który "śpi słodko na biurku obok komputera", może prowadzić do jego obrony, a przy tym do refleksji na temat okrucieństwa przyrody, samotności człowieka w być może pustym kosmosie czy filozofii św. Augustyna? Może, jeśli kotu przygląda się Czesław Miłosz. Zobacz więcej na temat: Czesław Miłosz poezja literatura literatura polska zwierzęta przyroda religia
Prof. Barbara Skarga - wielka humanistka i fundatorka stypendium dla młodych badaczy W tym roku przypada 15. rocznica śmierci prof. Barbary Skargi. O przejmującym życiu tej wielkiej humanistki, jej dorobku filozoficznym, a także wieloletniej współpracy z Fundacją na rzecz Nauki Polskiej mówiliśmy w audycji z cyklu "Skarbiec nauki polskiej" (24.07). Zobacz więcej na temat: Fundacja na rzecz Nauki Polskiej Jacek Migasiński Maciej Żylicz Katarzyna Kobylecka Barbara Skarga stypendium Dwójka
Rozumienie - czy możemy wyjść poza współczesne przesądy? W audycji "Rachunek myśli" rozmawialiśmy o rozumieniu. Zastanowiliśmy się m.in. w jaki sposób możemy przybliżać się do tego, co jest dla nas obce. Naszym gościem był prof. Krzysztof Pomian. Zobacz więcej na temat: Dwójka Michał Nowak Piotr Domeracki
Milan Kundera i jego światy. "Był pisarzem uwikłanym w historię" – Kundera, jak chyba nikt inny, opowiedział o doświadczeniu pokoleniowym zaangażowania w komunizm i o wielkim rozczarowaniu oraz porażce lewicowego projektu, którego on był uczestnikiem, wyznawcą, a także w jakimś sensie ofiarą – mówił w Polskim Radiu tłumacz i eseista Aleksander Kaczorowski. Milan Kundera, wybitny czeski pisarz, autor głośnej powieści "Nieznośna lekkość bytu", zmarł 12 lipca 2023 roku w wieku 94 lat. Zobacz więcej na temat: Milan Kundera Czechy Francja literatura KSIĄŻKA komunizm
Z Podhala w świat. Ks. Józef Tischner o swoim życiu O rodzinnej Łopusznej, o studiach w Krakowie, o pracy duszpasterskiej i pisarskiej. Między innymi o tym opowiadał ks. Józef Tischner w barwnych radiowych gawędach nagranych w 1994 roku. 28 czerwca wspominamy 24. rocznicę śmierci tego filozofa, duszpasterza, kapelana Solidarności, profesora Papieskiej Akademii Teologicznej, laureata najważniejszej nagrody Polskiego Radia: Złotego Mikrofonu. Zobacz więcej na temat: Józef Tischner religia literatura góry HISTORIA
"Między grzesznym językiem a świętą mową". Ryszard Krynicki w poszukiwaniu słów - Najważniejsze jest, żeby wiersz spróbował nazwać to, co mnie porusza, co mnie oburza, co czyni mnie bezradnym – podkreślał w Polskim Radiu Ryszard Krynicki. Ten znakomity poeta i tłumacz kończy 28 czerwca 81 lat. Zobacz więcej na temat: Ryszard Krynicki literatura poezja PRL II wojna światowa cenzura wiersze
Kłamstwo - czasem próbuje coś chronić, częściej niszczy Różni się od prawdy jedynie tym, że nią nie jest. Czasem próbuje ochronić coś cennego, znacznie częściej jednak to niszczy. Zobacz więcej na temat: kłamstwo Michał Nowak Piotr Domeracki
Muzeum - zwierciadło współczesności? W audycji "Rachunek myśli" rozmawialiśmy o instytucji muzeum oraz o tym, co mówi nam ono o naszym świecie i w jaki sposób go współkształtuje. Naszym gościem był prof. Krzysztof Pomian. Zobacz więcej na temat: muzeum Krzysztof Pomian Michał Nowak Dwójka
Zmarła Halina Bortnowska – ceniona filozofka, teolożka, działaczka społeczna. "Piękny i mądry człowiek" W wieku 92 lat zmarła Halina Bortnowska – publicystka i myślicielka, współtwórczyni ruchu hospicyjnego w Polsce, a także współzałożycielka Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Zobacz więcej na temat: Halina Bortnowska chrześcijaństwo teologia wspomnienie
Blaise Pascal - genialny oszczerca Dla rozrywki rozwiązał jeden z najtrudniejszych problemów geometrycznych i rzucił na papier myśli o najwyższych prawdach boskich i ludzkich, w których ukazał niedościgłe wzory najzręczniejszej drwiny i nieodpartej argumentacji. Zobacz więcej na temat: Francja HISTORIA matematyka NAUKA Paryż Blaise Pascal
Leon Chwistek. Wybitny logik z barwną osobowością Leon Chwistek - malarz, teoretyk sztuki, matematyk, filozof i przede wszystkim logik. Był niezwykle barwną osobistością pierwszej połowy XX wieku ówczesnego Krakowa, Lwowa, Getyngi i Paryża. Urodził się w Krakowie 13 czerwca 1884 roku Zobacz więcej na temat: matematyka SZTUKA NAUKA Kraków Lwów Zakopane HISTORIA historia Polski
Absurd w ludzkim życiu i w sztuce Z samej swej natury wprowadza w konsternację. Może zamrażać ruch myśli, jak i kierować go na zupełnie nieoczekiwane tory. Zobacz więcej na temat: Dwójka SZTUKA
Pustelnik, mędrzec, czytelnik. Ryszard Przybylski i świat jego książek – Był jednym z największych współczesnych polskich humanistów, który literaturę potrafił otwierać na wszystkie wymiary: kulturowe, polityczne czy religijnie. Odkrywał przed czytelnikami nowe światy interpretacji – mówił w Polskim Radiu prof. Włodzimierz Bolecki o Ryszardzie Przybylskim. W tym roku wspominamy 96. rocznicę urodzin tego wybitnego literaturoznawcy i eseisty. Zobacz więcej na temat: Ryszard Przybylski Maria Janion literatura teologia chrześcijaństwo romantyzm poezja
Hostia, krople krwi i pierwsze procesje. Początki Bożego Ciała Historia Uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa – bo tak brzmi pełna nazwa katolickiego święta określanego zwyczajowo Bożym Ciałem – rozpoczęła się w średniowieczu. U jej genezy stoją m.in. objawienia pewnej młodej zakonnicy oraz niezwykłe wydarzenie uznane przez Kościół za cud. Zobacz więcej na temat: chrześcijaństwo Kościół katolicki Boże Ciało teologia religia średniowiecze
Wolter – gwiazda filozofii i hipokryta Był człowiekiem pełnym sprzeczności. Zasłynął jako oświeceniowy myśliciel, który głosił wolność słowa i wyznania, ale jednocześnie poparł rozbiory Polski. Po latach stwierdził, że został wykorzystany przez absolutystycznych monarchów. Zobacz więcej na temat: HISTORIA oświecenie Wolter
Rower daje nam power. "Jesteśmy slow" - reportaż Anny Minkiewicz-Zaremby (Polskie Radio Olsztyn) Zachwycają się kwitnącym rzepakiem, mniszkiem lekarskim i błękitem nieba. Łączy ich pasja: zainteresowanie historią, przyrodą i wycieczki rowerowe. Pochodzą z różnych regionów Polski. Spotykają się raz w roku. Zobacz więcej na temat: reportaż reportaż w Jedynce Anna Minkiewicz Anna Minkiewicz-Zaręba przyroda