Polskie Radio
Section05
historia hp

Jadwiga Zarugiewiczowa. Symboliczna matka Nieznanego Żołnierza

Gdy, wzorem Francji, podjęto decyzję, by w Warszawie upamiętnić bezimiennych bohaterów poległych w walce o granice odrodzonej ojczyzny, palącą kwestią stał się wybór szczątków, które miały spocząć w Grobie Nieznanego Żołnierza. Zadanie to powierzono Jadwidze Zurgielewiczowej, polskiej Ormiance, której syn poległ pod Zadwórzem. 27 kwietnia 2024 mija 145. rocznica jej urodzin. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Grób Nieznanego Żołnierza Pałac Saski Lwów

Ludwik Zajdler. Astronom, który cały czas pilnował czasu

"Można powiedzieć, że pracował w tej dziedzinie, która najbardziej łączy astronomię z potrzebami dnia codziennego" – pisał astronom Krzysztof Ziołkowski o Ludwiku Zajdlerze i jego zasługach na polu kierowania tak zwaną służbą czasu w Polsce.
Zobacz więcej na temat:  kosmos Główny Urząd Statystyczny historia Polski historia PRL HISTORIA astronomia zegary zegar czas II Rzeczpospolita II RP PRL obserwacje obliczanie długości Warszawa

Julian Stryjkowski. Piewca "narodu, którego już nie ma"

– Cel, jaki postawiłem sobie w swoim pisarstwie, to uratowanie pamięci narodu, postawienie, wedle moich skromnych sił, pomnika dla narodu, który zginął – mówił Julian Stryjkowski w Polskim Radiu w 1975 roku. 27 kwietnia br. mija 119. rocznica urodzin pisarza. 
Zobacz więcej na temat:  Julian Stryjkowski literatura Żydzi Galicja II wojna światowa PRL komunizm historia Polski historia Europy HISTORIA KSIĄŻKA książki proza pisarz

Hans von Beseler. "Żeby zrozumieć Polaków, przeczytał nawet "Chłopów" Reymonta"

– Był człowiekiem z jednej strony żałującym losu Polaków i ich ciężkich doświadczeń historycznych, z drugiej strony był pruskim wojskowym i politykiem, który na pierwszym miejscu stawiał interesy Cesarstwa - podkreślał prof. Piotr Szlanta w rozmowie z portalem PolskieRadio.pl. 174 lata temu urodził się Hans von Beseler, generalny gubernator warszawski w czasach I wojny światowej.
Zobacz więcej na temat:  I wojna światowa odzyskanie niepodległości HISTORIA

Witold Pilecki. Ucieczka z piekła Auschwitz

81 lat temu, 26 kwietnia 1943 roku, po 947 dniach pobytu w Auschwitz, Witold Pilecki opuścił obozowe piekło. Rotmistrz trafił do tam jako ochotnik, którego zadaniem było przekazywanie rzetelnych informacji o warunkach w kacecie i tworzenie ruchu oporu, gotowego do podjęcia zbrojnej walki z niemiecką załogą. Obóz opuścił, gdy uznał, że jego misja dobiegła końca.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski Witold Pilecki Auschwitz II wojna światowa

Płyn Lugola. Próba reakcji na katastrofę w Czarnobylu

38 lat temu miał miejsce wybuch w czarnobylskiej elektrowni jądrowej. Pomimo że liczba bezpośrednich ofiar wynosiła około 30, to setki tysięcy ludzi było narażonych na nadmierne promieniowanie. Stąd polskie władze podjęły szybką decyzję o rozpoczęciu podawania dzieciom i młodzieży płynu Lugola, żartobliwie nazywanego przez społeczeństwo "radziecką coca-colą".
Zobacz więcej na temat:  Czarnobyl katastrofa w Czarnobylu elektrownia atomowa Ukraina

Akcja "Rodewald". Polski odwet za terror niemieckiej policji

26 kwietnia 1944 roku żołnierze oddziału "Pegaz" Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej przeprowadzili zamach na komendanta Ordnungspolizei w Warszawie płka Wilhelma Rodewalda. Dopiero po akcji okazało się, że zastrzelonym Niemcem nie był Rodewald, a płk Erwin Gresser - dowódca 17 pułku niemieckiej policji porządkowej. 
Zobacz więcej na temat:  historia Polski II wojna światowa Armia Krajowa Warszawa Kedyw III Rzesza nazizm Niemcy okupacja niemiecka