Polskie Radio
Section05

Józef Piłsudski

Dwie konstytucje II Rzeczpospolitej: marcowa i kwietniowa

Długotrwała debata, w czasie której rozpatrywano kilka projektów, demokratyczne głosowanie - w takich okolicznościach, podczas Sejmu Ustawodawczego, została uchwalona w 1921 roku konstytucja marcowa. A dlaczego konstytucję kwietniową z 1935 roku uchwalono przy obecności na sali jedynie części posłów, co było wbrew ustawie zasadniczej, a najważniejszym organem władzy został prezydent, a nie tak jak dotychczas sejm?
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak konstytucja historia Polski konstytucja marcowa konstytucja kwietniowa Jan Żaryn dziedzictwo narodowe

Józef Piłsudski i jego polityka międzynarodowa. Plan polskiej ofensywy na Moskwę

Rzeczpospolita odradzała się po 123 latach zaborów, ale bez ustalonej granicy wschodniej, o którą Polacy musieli już niebawem walczyć. - Piłsudski świadomie wykorzystywał rok 1919 jako czas przygotowania wielkiej próby uzyskania przez Polskę geopolitycznej suwerenności w tej części Europy - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Andrzej Nowak. Czy polscy politycy brali pod uwagę rozpoczęcie ofensywy na Moskwę?
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Dorota Truszczak Andrzej Nowak

Aleksandra Piłsudska - działaczka niepodległościowa i strażniczka ogniska domowego

Rok 2023 został ogłoszony Rokiem Aleksandry Piłsudskiej - drugiej żony Józefa Piłsudskiego, działaczki niepodległościowej, która zmarła w Londynie dokładnie 60 lat temu, 31 marca 1963 roku. Była kobietą niezwykłej odwagi, która na początku XX wieku brała udział w akcjach zbrojnych PPS-u, a po wybuchu I wojny światowej służyła w Legionach Polskich jako komendantka kurierek legionowych.
Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Kobylecka Aleksandra Piłsudska Historia - ludzie

Socjaliści i narodowcy. Dwie odpowiedzi Polaków na carską dominację w Królestwie Polskim

Kiedy w 1879 roku powstała "Narodna Wola", rosyjska organizacja rewolucyjna dążąca do obalenia caratu, Józef Piłsudski miał 12 lat. Dwa lata później, 13 marca 1881 roku, w wyniku zamachu narodników zginął od bomby rzuconej przez Polaka Ignacego Hryniewieckiego car Aleksander II. W 1885 roku przyszły marszałek podjął studia medyczne na Uniwersytecie w Charkowie i znalazł się w orbicie wpływów "Narodnej Woli".
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Andrzej Nowak historia Polski Roman Dmowski

Kto jest kim w komedii "Niebezpieczni dżentelmeni"?

"Niebezpieczni dżentelmeni" to fikcyjna kryminalna fabuła, lecz prawie każda postać przedstawia autentyczną osobę. Prawdziwy jest też kontekst epoki - w 1914 roku w Zakopanem i okolicach naprawdę można było spotkać największych artystów XIX i XX wieku oraz polityków, którzy mieli decydujący wpływ na historię Europy Środkowo-Wschodniej.
Zobacz więcej na temat:  Joseph Conrad Tadeusz Boy-Żeleński Bronisław Malinowski Stanisław Ignacy Witkiewicz Włodzimierz Lenin Zofia Stryjeńska Maria Pawlikowska-Jasnorzewska Karol Szymanowski Artur Rubinstein Kazimierz Przerwa-Tetmajer Zakopane Dagny Przybyszewska Stanisław Przybyszewski Stanisław Witkiewicz Tatry 1914 historia Polski HISTORIA kino film polski I wojna światowa Dwudziestolecie międzywojenne Galicja

Wytwórnia narkotyku? "Niebezpieczni dżentelmeni" i prawda o Zakopanem

Akcja "Niebezpiecznych dżentelmenów" rozgrywa się w 1914 roku w Zakopanem. W tamtej epoce miejscowość ta była uzdrowiskiem, oazą wolności, "duchową ojczyzną Polski", plenerowym salonem literackim, a także fabryką tajemniczej substancji - "zakopianiny".
Zobacz więcej na temat:  Zakopane Tytus Chałubiński Stanisław Staszic Tatry Podhale historia Polski HISTORIA góry niepodległość Niepodległa Młoda Polska Stanisław Ignacy Witkiewicz Tadeusz Boy-Żeleński Bronisław Malinowski Stefan Żeromski

A gdyby Paderewski został prezydentem? [POSŁUCHAJ]

Autorskie słuchowisko Marka Kochana przypomnieliśmy w setną rocznicę zaprzysiężenia Gabriela Narutowicza na urząd prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (11.12.1922). Był pierwszym prezydentem II RP. Urząd sprawował 5 dni. 16 grudnia, podczas wizyty w galerii Zachęta, został zastrzelony przez powiązanego z endecją Eligiusza Niewiadomskiego. Prawica liczyła na zwycięstwo w ostatniej turze wyborów Maurycego hr. Zamoyskiego. Od początku protestowała przeciwko wyborowi Narutowicza, postrzeganego jako człowiek lewicy, mniejszości narodowych i PSL "Piast".
Zobacz więcej na temat:  Barbara Marcinik Marek Kochan Olgierd Łukaszewicz Ignacy Jan Paderewski Gabriel Narutowicz Henryk Talar Mariusz Bonaszewski Ewa Kania Marzena Trybała Marcin Troński

Pierwsza partia południowokoreańskich czołgów K2 i armatohaubic K9 już w Polsce

Koreański sprzęt wojskowy dotarł do Polski. Prezydent Andrzej Duda powiedział, że nikomu nie trzeba tłumaczyć, jak ważne jest tempo modernizacji uzbrojenia w obliczu wojny na Ukrainie. W porcie w Gdyni prezydent uczestniczył w uroczystości podczas której razem z szefem MON, wicepremierem Mariuszem Błaszczakiem, symbolicznie odebrał pierwsze czołgi K2 i armatohaubice K9 dla Polski. To realizacja kontraktów zbrojeniowych zawartych w tym roku z Koreą Południową.
Zobacz więcej na temat:  Ministerstwo Spraw Zagranicznych Ministerstwo Obrony Narodowej siły zbrojne Jan Nowicki Andrzej Duda