Sakralne malarstwo na szkle z Ukrainy W sobotnim Poranku Dwójki w cyklu "Pasja według Łukasza", w którym w Wielkim Poście spotykamy się z historykiem sztuki i etnografem Łukaszem Ciemińskim z Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu, zgłębiamy motywy pasyjnej sztuki ludowej. W drugą rocznicę ataku Rosji na Ukrainę w dzisiejszym odcinku słuchamy o malarstwie cerkiewnym. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja sztuka ludowa Wielki Post SZTUKA
Chrystus Frasobliwy, towarzysz na Wielki Post Rozpoczęliśmy Wielki Post. W tym szczególnym okresie zapraszamy państwa na nowy cykl, w którym przejdziemy śladami sztuki ludowej w aspekcie pasyjnym. To właśnie on determinował przeżywanie Wielkiego Postu na polskiej wsi. Naszym przewodnikiem jest etnograf i historyk sztuki Łukasz Ciemiński, prowadzący dział etnografii grudziądzkiego Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja sztuka ludowa Wielki Post SZTUKA
Walentynki Na całym świecie antropolodzy nie odkryli społeczności, w której nie byłoby dowodów na istnienie miłości romantycznej. Z powagi roli, jaką pełni w życiu człowieka, doskonale zdawał sobie sprawę żyjący w III wieku kapłan rzymski Walenty. Zobacz więcej na temat: kultura ludowa folklor Walentynki
Ostatki Huczne zabawy odbywały się w ostatnie trzy dni karnawału, o których powiadano, że są to zapuśne, szalone, mięsopustne, kuse – diabelskie dni albo po prostu ostatki. Zobacz więcej na temat: kultura ludowa karnawał muzyka ludowa tradycja folk folklor Barbara Ogrodowska Hanna Szczęśniak święta
Zapusty Zapustami zwano w Polsce czas zabaw trwających od Nowego Roku, albo od święta Trzech Króli do środy popielcowej, albo przez ostatni tydzień lub tylko trzy ostatnie – i dlatego najbardziej szalone i hulaszcze – dni przed Popielcem. Zobacz więcej na temat: folklor kultura ludowa Hanna Szczęśniak Barbara Ogrodowska karnawał ostatki zwyczaje święta
Nowy eksponat na wystawie antropologicznej Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ Ekspozycja antropologiczna Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego wzbogaciła się o nową, naturalnych rozmiarów rekonstrukcję przodka człowieka. Słynna Lucy, należąca do gatunku Australopithecus afarensis, dołączyła tym samym do dwóch istniejących już rekonstrukcji - neandertalczyka (Homo neanderthalensis) oraz człowieka wyprostowanego (Homo erectus). Zobacz więcej na temat: Jakub Domoradzki Uniwersytet Jagielloński Afryka Wschodnia prehistoria
Olga Drenda o książce "Słowo humoru". "Co sprawia, że się śmiejemy - to mnie interesuje" - Humor i komizm to dwie różne kategorie. Komizm kieruje nas w stronę literatury i teatru, zatem to materia bardziej artystyczna. To byłoby dalej od codziennego doświadczenia życia. Mnie interesowało podejście oparte nie na konwencji literackiej, ale raczej paradoksie, absurdzie. Chodziło o to, co sprawia, że się śmiejemy lub wręcz przeciwnie, umieszczenie humoru w kontekście obyczaju, normy społecznej - mówiła w Dwójce pisarka Olga Drenda o swej książce "Słowo humoru". Zobacz więcej na temat: Olga Drenda Aldona Łaniewska-Wołłk Dwójka folklor humor książki
Claude Lévi-Strauss urodził się 115 lat temu. "Chciał z antropologii uczynić naukę ścisłą" – Posługiwał się liczbami, wzorami, wykresami. Główną cechą jego strukturalizmu jest to, że sprowadza wszystko do krystalicznej struktury, jaką w ostateczności jest wykres geometryczny – mówili w Polskim Radiu filozof Barbara Czerska i antropolog Jan Suliga. Zobacz więcej na temat: Claude Lévi-Strauss Francja HISTORIA Brazylia Ameryka Południowa Ameryka Północna Ameryka USA NAUKA KULTURA literatura Indianie
11 listopada, dzień św. Marcina Święty Marcin był pobożnym rycerzem kapadockim, żyjącym w IV wieku i znanym z miłosiernych uczynków. W ikonografii zarówno kościelnej, jak i ludowej przedstawiany bywa często jako rycerz na koniu, wspomagający klęczącego przed nim żebraka. Zobacz więcej na temat: folklor 11 listopada folk kultura ludowa Barbara Ogrodowska Hanna Szczęśniak jesień
Kult zmarłych w historii człowieka. Co o nim wiemy? Święto zmarłych łączy ludzi w pamięci o tych, którzy od nas odeszli. Kult zmarłych sięga jednak głębiej niż istnienie homo sapiens, jak wskazują badacze. Jak niedawno wykazano, święta katolickie związane ze zmarłymi mają swoje korzenie przedchrześcijańskie. Zobacz więcej na temat: święto zmarłych Kościół katolicki Dorota Truszczak śmierć wiara
Zaduszki Zaduszki, niezwykłe obchody święta zmarłych, są niejako przedłużeniem uroczystości odprawianych przez naszych przodków. Obchodom kościelnym towarzyszyły bowiem przez całe stulecia, różne, starsze niż chrześcijaństwo, wierzenia, zwyczaje i obrzędy, zwłaszcza obrzędy ludowe. Zobacz więcej na temat: kultura ludowa Wszystkich Świętych etno tradycja Barbara Ogrodowska Hanna Szczęśniak zwyczaje śmierć święta
Halloween Skąd się wzięło Halloween i dlaczego Amerykanie chcieli go zakazać? Czym jest “Soul Cake” z piosenki Stinga? I co wspólnego z chodzeniem po kolędzie ma to wzbudzające wiele emocji święto? Zobacz więcej na temat: kultura ludowa folklor Halloween
Eva Justin – damskie wcielenie Mengele "Jej podpis na diagnozie rasowej oznaczał wyrok śmierci dla Cygana lub człowieka mającego dalekiego romskiego przodka. Po wojnie kontynuowała swoje badania" – pisał dziennikarz Bartosz Wieliński. Zobacz więcej na temat: Auschwitz Cyganie III Rzesza rasizm
Święto Przemienienia Pańskiego Preobrażenie Hospodnie nazywane jest także Świętem Spasa czyli Zbawiciela. Obchodzi się je na pamiątkę, opisanego w Piśmie Świętym Nowego Testamentu, przeobrażenia Jezusa Chrystusa na górze Tabor, w obecności trzech Jego uczniów: Piotra, Jakuba i Jana. Opisy tego cudownego wydarzenia znaleźć można w ewangeliach Mateusza, Marka i Łukasza. Zobacz więcej na temat: kultura ludowa folklor Barbara Ogrodowska prawosławie tradycja Hanna Szczęśniak wiara
Święto Matki Boskiej Zielnej Czas zbierania plonów dla mieszkańców wsi był czasem największego znoju, najcięższej, ale i najważniejszej w całym roku, pracy, wieńczącej wszystkie ich starania i zabiegi gospodarskie. Był to czas, który miał swój własny rytm i liczne, uświęcone tradycją zwyczaje i obrzędy. Zobacz więcej na temat: folklor kultura ludowa tradycja święta zioła zwyczaje Barbara Ogrodowska Hanna Szczęśniak
Mężczyźni polowali, a kobiety zajmowały się zbieractwem? Nic bardziej mylnego Najnowsze badania nad społecznościami zbieracko-łowieckimi wykazały, że kobiety brały udział w polowaniach na równi z mężczyznami. Co więcej, niejednokrotnie używały bardziej zróżnicowanych metod i narzędzi niż przedstawiciele płci męskiej. Zobacz więcej na temat: HISTORIA prehistoria kobieta
Katarzyna Jackowska-Enemuo: cechą dobrego opowiadacza jest ogromna dyscyplina Antropolożka kultury, pisarka, muzykantka, śpiewaczka, opowiadaczka historii, artystka zajmująca się kulturą tradycyjną, muzyką etniczną. W audycji "Po drugiej stronie lustra" gościliśmy Katarzynę Jackowską-Enemuo, która w swojej książce pt. "Tkaczka chmur" pokazuje m.in. jak dzieci próbują sobie radzić ze śmiercią przyjaciół. Zobacz więcej na temat: Magda Mikołajczuk kultura ludowa literatura język migowy spektakl książki dla dzieci
Kiedy człowiek zaczął wykorzystywać konie do celów transportowych? Naukowcy uważają, że człowiek udomowił konie około 5500 lat temu w północnym Kazachstanie. Ale kiedy zaczęły być wykorzystywane do celów transportowych? Czy badania i wykopaliska są w stanie dostarczyć nam jakichkolwiek pewnych informacji na ten temat? Zobacz więcej na temat: Dorota Truszczak konie archeologia