Pierwsze getto w okupowanej Polsce. Nie było muru Już 8 października 1939 roku Niemcy założyli getto w Piotrkowie Trybunalskim. Wystarczyły trzy lata, aby żydowscy mieszkańcy miasta zostali wymordowani. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Holokaust II wojna światowa Niemcy nazizm Piotrków Trybunalski
Karol Tendera. Strażnik pamięci o ofiarach nazistowskich Niemiec 1 października 2019 roku zmarł Karol Tendera, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych, który przez lata troszczył się o społeczną pamięć o ofiarach zbrodni popełnionych przez Niemców podczas II wojny światowej. Pod koniec życia walczył z określeniem "polskie obozy koncentracyjne". Zobacz więcej na temat: Niemcy Oświęcim Auschwitz II wojna światowa Majdanek ZDF HISTORIA historia Polski
Chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi ocalają skarby starożytności. Szkoła Tłumaczy w Toledo W pierwszej połowie XII wieku arcybiskup Rajmund I założył w Toledo ośrodek przekładowy, w którym chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi tłumaczyli z języka arabskiego m.in. antyczne dzieła. W Międzynarodowym Dniu Tłumacza warto przypomnieć to jedno z miejsc, dzięki któremu Europa uzyskała dostęp do skarbnicy dawnej wiedzy. Zobacz więcej na temat: średniowiecze starożytność filozofia literatura Hiszpania tłumaczenie islam chrześcijaństwo
Grupa Ładosia zostanie uhonorowana przez Kongres USA Grupa Ładosia zostanie odznaczona Złotym Medalem Kongresu Stanów Zjednoczonych. Senat USA przez aklamację przyjął projekt ustawy honorującej 60 dyplomatów z 28 państw świata, ratujących Żydów w czasie niemieckiej okupacji. Ustawa czeka na podpis prezydenta USA. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT Ameryka Północna Ameryka Stany Zjednoczone USA historia Polski Holokaust Kongres USA Instytut Pileckiego zbrodnie wojenne
"Biblio, ojczyzno moja". Roman Brandstaetter i opowieści oparte na Księdze - Godziły się w nim dwie natury, wywodzące się z dwóch różnych kultur: stara kultura żydowska i tradycja grecko-rzymska, polska, franciszkańska – mówiła w 2001 roku Teresa Kalińska w audycji Polskiego Radia poświęconej Romanowi Brandstaetterowi. 28 września mija 36. rocznica śmierci tego znakomitego poety i tłumacza, autora monumentalnej powieści "Jezus z Nazaretu". Zobacz więcej na temat: Roman Brandstaetter Biblia literatura poezja II wojna światowa Dwudziestolecie międzywojenne chrześcijaństwo HISTORIA
Słowo "Żegota" oznaczało życie dla skazanych na Zagładę 27 września 1942 roku powstał Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom. Założono go z inicjatywy Zofii Kossak-Szczuckiej, znanej pisarki, współzałożycielki konspiracyjnego Frontu Odrodzenia Polski. Członkowie "Żegoty" zostali upamiętnieni w Izraelu zasadzeniem drzewka w Alei Sprawiedliwych wśród Narodów Świata w Instytucie Pamięci Yad Vashem w Jerozolimie. Zobacz więcej na temat: Europa getto warszawskie II wojna światowa Irena Sendlerowa Jerozolima Władysław Bartoszewski
Wielka Synagoga na Tłomackiem. Jedyna taka świątynia w przedwojennej Warszawie Była jedyną tak monumentalną synagogą w Warszawie i wyróżniała się spośród innych żydowskich miejsc kultu, często schowanych w głębi podwórek lub w mieszkaniach. Synagoga została zniszczona przez zaślepionych antysemityzmem Niemców po stłumieniu powstania w getcie warszawskim. 146 lat temu, 26 września 1878 roku, otwarto Wielką Synagogę na Tłomackiem. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Warszawa utracona stolica
10 lat Muzeum POLIN - "Jesteśmy tu. Mir zenen do" Koncerty, autorskie oprowadzania, noc filmowa, debata i warsztaty. - Tak swoje dziesięciolecie świętować będzie Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie. O tym co przygotowano opowiedziały w Dwójce Marta Dziewulska, rzeczniczka muzeum POLIN oraz Zofia Bojańczyk, koordynatorka programu urodzin. Zobacz więcej na temat: Dwójka Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN Warszawa Aldona Łaniewska-Wołłk KULTURA koncert Orkiestra Polskiego Radia w Warszawie
Getto warszawskie. Niemcy zakończyli wielką akcję likwidacyjną 21 września 1942 roku Niemcy, w ramach tak zwanej "Aktion Reinhard", zakończyli likwidację warszawskiego getta. W czasie jej trwania ponad 250 tys. Żydów wywieziono do obozu zagłady w Treblince, 11 tys. skierowano do obozów pracy, na miejscu rozstrzelano ok. 6 tysięcy. Zobacz więcej na temat: getto warszawskie HISTORIA Holokaust II wojna światowa Majdanek Warszawa
Ustawy norymberskie – w Niemczech zapanował rasizm Eskalacja antysemityzmu nastąpiła w 1935 roku. Ustawy norymberskie odsłoniły rzeczywiste zamiary Hitlera. Niemieckie społeczeństwo bardzo szybko uległo zarazie antysemityzmu. Zobacz więcej na temat: antysemityzm III Rzesza Niemcy rasizm nazizm Holokaust
„Cisi bohaterowie: wieczór ku czci Sprawiedliwych” w Wiedniu W Instytucie Polskim w Wiedniu odbyło się niezwykłe spotkanie poświęcone obywatelom polskim ratującym Żydów w okresie okupacji niemieckiej. Zobacz więcej na temat: II wojna światowa Wiedeń wystawa Instytut Polski Ministerstwo Spraw Zagranicznych
"Rozstrzelano ich na oczach dzieci". Świadkowie i historycy o rodzinie Ulmów [POSŁUCHAJ] – Wiedzieli dobrze, co jest za przechowywanie Żydów. Że jest śmierć – wspominał w Polskim Radiu Roman Kluz, krewny rodziny Ulmów. Rodziny, która – zamordowana w 1944 roku przez niemieckich żandarmów za ukrywanie żydowskich sąsiadów – 10 września 2023 roku została beatyfikowana w rodzinnej wsi, w Markowej na Podkarpaciu. Zobacz więcej na temat: II wojna światowa beatyfikacja Ulmowie Niemcy zbrodnie wojenne
"Oddajcie mi swoje dzieci". Wielka czystka niemiecka w getcie łódzkim To był najtragiczniejszy moment w historii getta w Łodzi. 5 września 1942 roku rozpoczęła się wywózka do obozu zagłady ponad 15 tys. ludzi - dzieci poniżej 10 lat, osób starszych po 65. roku życia oraz chorych i niepracujących. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Łódź Holokaust II wojna światowa nazizm III Rzesza
Nowi zagraniczni goście wypierają Arabów z Zakopanego Ortodoksyjni Żydzi upatrzyli sobie Zakopane jako cel turystycznych wyjazdów. To kolejna grupa obcokrajowców, po arabskich gościach, która upodobała sobie stolicę polskich Tatr. Zobacz więcej na temat: POLSKA Zakopane turystyka GOSPODARKA
"Mama urodziła mnie po raz drugi". Jerzy Ficowski o wojennym cudzie i długu wobec zmarłych – Mama postanowiła mnie ratować. Ale jak dotarła do tego Niemca? Nie wiadomo. Gdzie były straże? Gdzie były rolki drutu kolczastego przed wejściem? – opowiadał w archiwalnym radiowym nagraniu Jerzy Ficowski, przywołując dramatyczny epizod z czasów II wojny. We wspomnieniach tego poety zachowały się historie o niezwykłym ocaleniu, ale i o tych, których zgładzono, a którym nie można było pomóc. Zobacz więcej na temat: Jerzy Ficowski literatura II wojna światowa poezja wspomnienie Powstanie Warszawskie
Wyjątkowe drzewo w Lublinie. "Z tego samego pnia" - reportaż Katarzyny Michalak (Radio Lublin) Lubelska Kalinowszczyzna to dzielnica nasycona historią. Przed wojną ważnym elementem w jej krajobrazie była synagoga, po której dzisiaj nic już nie zostało. Jej dokładną lokalizację ustaliła Małgorzata Michalska-Nakonieczna, historyk sztuki. Zobacz więcej na temat: reportaż reportaż w Jedynce Katarzyna Michalak
Joseph Roth. Kronikarz upadku C. K. monarchii Jako Żyd urodzony na przełomie wieków na wschodniej rubieży Austro-Węgier, stał się świadkiem - a także uczestnikiem - burzliwych przemian w Europie oraz napięć politycznych, klasowych i etnicznych. Opisał wszystko, co widział, co usłyszał i co utracił. Zobacz więcej na temat: pisarz literatura KSIĄŻKA książki proza Dwudziestolecie międzywojenne Józef Wittlin Galicja
Likwidacja getta łódzkiego. Joanna Podolska: 29 sierpnia to symboliczna data - Wywózki z getta łódzkiego zaczęły się w czerwcu 1944 roku. Odbywały się do Chełmna. Później wznowiono je w sierpniu, już w kierunku Auschwitz-Birkenau, i właściwie zakończyły one funkcjonowanie getta. Po ostatnim transporcie, z 29 sierpnia, w getcie zostało jeszcze ponad 1500 osób. Część z nich wywieziono w późniejszym okresie bezpośrednio do obozów na terenie Niemiec, natomiast w obrębie getta zostało jeszcze ok. 800 osób do prac porządkowych - mówiła w Dwójce Joanna Podolska z Centrum Dialogu im. M. Edelmana w Łodzi. Zobacz więcej na temat: getto łódzkie Małgorzata Szymankiewicz Centrum Dialogu im. Marka Edelmana Dwójka Joanna Podolska rocznica Łódź