Polskie Radio
Section05

Dorota Truszczak

"Wspomnienie po pradawnym oceanie". Co krew ma z nim wspólnego?

W opinii wielu naukowców przemiana zwierząt ze stworzeń wodnych w lądowe to jedno z najbardziej rewolucyjnych wydarzeń w historii życia na Ziemi. Zdaniem niektórych badaczy w ludzkiej krwi istnieje pozostałość po życiu naszych przodków w środowisku wodnym. - Francuski biolog Quinton uważał, że nie trzeba robić transfuzji krwi, a zamiast tego można tymczasowo przetoczyć człowiekowi wodę morską - mówi w Programie 1 Polskiego Radia dr Marcin Ryszkiewicz.
Zobacz więcej na temat:  biologia krew

Łukasiewicz, Trzecieski, Klobassa-Zrencki. Tak rodził się polski przemysł naftowy

150 lat temu, w 1872 roku, w Bóbrce Ignacy Łukasiewicz ufundował i ustawił kamienny obelisk na pamiątkę założenia tu kopalni ropy naftowej w 1854 r. Obecnie w miejscowości tej znajduje się Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego jego imienia, a kopalnia ropy jest najstarszą działającą na świecie.
Zobacz więcej na temat:  Ignacy Łukasiewicz ropa naftowa Rzeszowszczyzna historia Polski muzeum zabytki przemysł

Ignacy Łukasiewicz. Nie tylko wynalazca, ale także społecznik i darczyńca

Ignacy Łukasiewicz był pionierem przemysłu naftowego i człowiekiem, który podarował ludzkości lampę naftową. Był też nazywany „ojcem Łukasiewiczem”, ale to przez wdzięcznych mu za ludzkie wsparcie mieszkańców Galicji. Ten fakt jednak długo pomijano. - Przejrzałem podręczniki z okresu PRL-u i tego elementu nigdy nie zauważono - mówi w Programie 1 Polskiego Radia ks. prof. Janusz Królikowski.
Zobacz więcej na temat:  Historia - ludzie ropa naftowa Ignacy Łukasiewicz

Prof. Janusz Groszkowski. Polak, który rozpracował tajną broń Hitlera

W 1937 roku na wyspie Uznam Niemcy stworzyli tajny ośrodek zajmujący się bronią rakietową. Tam powstała tajna broń Hitlera V-2, czyli rakietowy pocisk balistyczny. W rozpracowanie ośrodka był zaangażowany wywiad Armii Krajowej, jeden z żołnierzy Batalionów Chłopskich znalazł zaś fragmenty wystrzelonego pocisku. Części sterujące zbadał, z sukcesem, prof. Janusz Groszkowski. Uzyskane informacje zostały przekazane aliantom.
Zobacz więcej na temat:  Janusz Groszkowski historia Polski Adolf Hitler

Narodowcy w Powstaniu Warszawskim. Chwycili za broń i zasypali podziały

Historycy szacują, że w Powstaniu Warszawskim wzięło udział blisko 4800 żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych oraz do 1000 Narodowej Organizacji Wojskowej NOW AK. Ratusz, Bank Polski, kościół św. Krzyża, budynek Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej, zwany PAST-ą, ewakuacja powstańców kanałami - to tylko niektóre miejsca i zdarzenia związane z toczonymi w stolicy od sierpnia do października 1944 roku walkami.
Zobacz więcej na temat:  Powstanie Warszawskie Jan Żaryn Witold Pilecki

Duchowy oręż w Powstaniu Warszawskim

Kapliczki podwórkowe, śluby powstańcze, msze. Te ostatnie w szpitalach, w bramach domów, mieszkaniach, piwnicach, w kinie, w teatrze, w barze, kawiarni… Nie było takiego miejsca, gdzie nie odprawiano by mszy podczas Powstania Warszawskiego. Oczywiście, nadal były w kościołach, które stały się także miejscem bezpiecznego schronienia.
Zobacz więcej na temat:  Powstanie Warszawskie II wojna światowa chrześcijaństwo Msza święta Warszawa historia Polski

Jak wyglądała sytuacja w dniach poprzedzających Powstanie Warszawskie?

"Ta decyzja została podjęta przez cały naród samorzutnie nie w sierpniu 1944 roku, ale już we wrześniu 1939 roku" - powiedział po latach na falach Radia Wolna Europa były dowódca Armii Krajowej gen. Tadeusz Bór-Komorowski o przyczynach wybuchu Powstania Warszawskiego. Co dokładnie działo się tuż przed 1 sierpnia 1944 roku?
Zobacz więcej na temat:  Tadeusz Bór-Komorowski Jan Stanisław Jankowski historia Polski Powstanie Warszawskie

Izydor Kopernicki - lekarz, pierwszy profesor antropologii na ziemiach polskich

Rozsławił źródła lecznicze w Rabce. Podczas powstania styczniowego 1863 roku, jako lekarz wojskowy, pielęgnował rannych w Kaliskiem, był też komisarzem powstańczym w Galicji. Po upadku zrywu wyjechał do Paryża, a następnie do Bukaresztu i tam założył muzeum anatomiczne. Bohaterem audycji "Eureka" był Izydor Kopernicki, lekarz i pierwszy polski profesor antropologii. 
Zobacz więcej na temat:  królowie Polski król Wawel antropologia medycyna historia Polski Oskar Kolberg

Wydarzenie Historyczne Roku 2021 - trwa drugi etap konkursu

Zamek Krzyżacki w Szczytnie, "Pod jednym dzwonem" (krakowskie wydarzenie związane z 500-leciem dzwonu Zygmunt), Centrum Szyfrów Enigma w Poznaniu, Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku i Muzeum Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie – co mają ze sobą wspólnego? Na każde można oddać swój głos w konkursie Wydarzenie Historyczne Roku. Polskie Radio objęło konkurs patronatem medialnym.
Zobacz więcej na temat:  Muzeum Historii Polski Katolicki Uniwersytet Lubelski (KUL) historia Polski konkurs

Lipiec miesiącem wielkich bitew. Jak starcia militarne wpłynęły na losy świata?

Dlaczego lipiec to miesiąc obfitujący w znaczące bitwy w dziejach świata, w różnych okresach historycznych? Listę słynnych starć militarnych otwiera zdobycie Jerozolimy przez krzyżowców 15 lipca 1099 roku, czyli zwieńczenie pierwszej krucjaty i początek ruchu krucjatowego. 
Zobacz więcej na temat:  historia Europy bitwa pod grunwaldem Jerozolima Grunwald Konfederacja I wojna światowa Marna historia Polski