"Tajemnice życia od komórek do biosfery" - 13. edycja ogólnopolskiej Nocy Biologów Ponad 1,2 tysiąca wydarzeń w 30 ośrodkach naukowych w całym kraju czeka na miłośników biologii i nauk pokrewnych. Już 12 stycznia pod hasłem "Tajemnice życia od komórek do biosfery" odbędzie się trzynasta edycja ogólnopolskiej Nocy Biologów. Zobacz więcej na temat: Trójka Radosław Nałęcz
Tajemnice dziedziczenia. Co mamy po matce, a co po ojcu? Dziedziczenie to sposób przekazywania genów potomstwu. Mechanizmy dziedziczenia opisuje genetyka. Dlaczego mamy kolor oczu inny niż nasi rodzice? Czy łysienie jest przekazywane z ojca na syna? Czy to prawda, że po matce dziedziczymy inteligencję? Na te i inne pytania szukaliśmy odpowiedzi w "Czterech porach roku" wraz z genetyk prof. Ewą Bartnik z Instytutu Genetyki i Biotechnologii Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Zobacz więcej na temat: Roman Czejarek genetyka NAUKA
Prof. Krzysztof Liberek o roli białek opiekuńczych. Czym są i jakie funkcje spełniają? Prof. Krzysztof Liberek z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego jest pionierem w dziedzinie badań molekularnych nad białkami opiekuńczymi. 6 grudnia br. odebrał Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej za wykazanie roli białek opiekuńczych w odzyskiwaniu białek z agregatów i zwijaniu ich do aktywnej formy. Zobacz więcej na temat: Krzysztof Michalski NAUKA technologie inżynieria medycyna biotechnologia farmakologia
Promienie Roentgena podstawą diagnostyki lekarskiej 128 lat temu, 8 listopada 1895 roku, niemiecki fizyk Wilhelm Conrad Roentgen rozpoczął obserwację promieniowania, które w nomenklaturze lekarskiej i naukowej, w zależności od użycia i geografii świata, nazywane są jako promieniowanie rentgenowskie, promieniowanie rtg, promieniowanie X, promienie X, promieniowanie Roentgena. Zobacz więcej na temat: promieniowanie fizyka medycyna zdjęcia odkrywcy
Streptomycyna - antybiotyk wynaleziony przez Alberta Schatza 80 lat temu, 19 października 1943 roku, Amerykanin Albert Schatz odkrył w laboratoriach Selmana Waksmana na Uniwersytecie Rutgera jeden z ważniejszych antybiotyków do leczenia gruźlicy - streptomycynę. Zobacz więcej na temat: medycyna odkrywcy antybiotyki nagroda Nobla gruźlica
Festiwal Explory 2023. "Mikroplastik stresuje człowieka" Festiwal Explory, który odbywa się pod patronatem Czwórki, został stworzony z myślą o młodych pasjonatach nauki i nowych technologii. Jedną z finalistek tegorocznej odsłony jest Hanna Iwanowska - specjalistka od mikroplastiku i jego wpływu na ekspresję genów białek szoku cieplnego. Zobacz więcej na temat: Czwórka NAUKA chemia Weronika Puszkar
O roślinach, które z braku wody głośno płaczą Naukowcy cały czas odnajdują i interpretują ciekawostki dotyczące fauny i flory. Wiemy już np., stresują się zwierzęta, ale okazuje się, iż ten stan może dotyczyć też roślin - gdy brakuje im wody - płaczą, a ściślej mówiąc, wydają dźwięki przypominające prażenie kukurydzy. Zobacz więcej na temat: Czwórka Kamil Jasieński Weronika Puszkar rośliny kwiaty emocje
W Portugalii odkryto ślady ptasich drapieżników sprzed 187 tys. lat Międzynarodowy zespół paleontologów i geologów odnalazł w południowo-zachodniej Portugalii ścieżki wydeptane przez ptaki przed 187 tys. lat. To najstarsze tego typu znalezisko na Półwyspie Iberyjskim. Zobacz więcej na temat: Portugalia archeologia ptaki odkrycia i ciekawostki NAUKA
Prof. Marcin Zych: minęły czasy dawnych przyrodników - Biologia w tej chwili mocno się specjalizuje. Można niestety powiedzieć, że minęły czasy takich dawnych przyrodników, którzy potrafili ogarnąć intelektualnie całość tej dziedziny - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. dr hab. Marcin Zych, dyrektor Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Zobacz więcej na temat: Artur Wolski ekologia przyroda środowisko
Całe życie larwą być. Aksolotle - gatunek zagrożony Aksolotle to wyjątkowe i urocze zwierzęta, które często urastają do miana symboli Meksyku. W Poznaniu hoduje je i bada dr Mikołaj Kaczmarski z Uniwersytetu Przyrodniczego. Zobacz więcej na temat: Czwórka Weronika Puszkar Szymon Majchrzak NAUKA zwierzęta
Matury 2023. Dziś biologia i język rosyjski na poziomie rozszerzonym Maturzyści w czwartek rano przystąpią do pisemnego egzaminu z biologii. Po południu będą pisemne egzaminy z języka rosyjskiego na poziomie rozszerzonym i dwujęzycznym. Egzaminy z tych przedmiotów nie są obowiązkowe. Piszą je tylko ci maturzyści, którzy zadeklarowali taką wolę. Zobacz więcej na temat: POLSKA szkoła edukacja matura
Żabia seksmisja. Zanieczyszczenia wpływają na rozwój płciowy płazów? W Poznaniu zakończyło się tegoroczne wiosenne liczenie płazów. Dopatrzono się niekorzystnej dysproporcji liczebnej, przewagi samic nad samcami. Sprawdzą to naukowcy Uniwersytetu Przyrodniczego. Zobacz więcej na temat: Czwórka Oliwia Krettek Szymon Majchrzak żabka zwierzęta zwierzęta leśne przyroda NAUKA
Linie papilarne - biologiczny dowód tożsamości Linie papilarne to układ bruzd skórnych - jedyny i niepowtarzalny. Mamy je na palcach dłoni i stóp, a także wewnątrz dłoni i na ustach. Na ogół kojarzą się z kryminałami albo z science fiction, ale przede wszystkim są indywidualnym wyrazem naszej tożsamości. Zobacz więcej na temat: Czwórka NAUKA kryminał Oliwia Krettek Jędrzej Rosiewicz
Dinozaury i ich dieta. Fascynujący świat paleontologii Niewielkie, opierzone dinozaury, mikroraptory, żywiły się ssakami - informują naukowcy na łamach pisma "Journal of Vertebrate Paleontology". - Tego typu odkryć jest stosunkowo niewiele. Tak naprawdę znamy ich około dwudziestu - mówi paleontolog z Polskiego Instytutu Geologicznego, dr Robert Bronowicz. Zobacz więcej na temat: Jakub Domoradzki natura dinozaury NAUKA
Ogrody zimowe i kompozycje roślin egzotycznych Dekorowane fontannami i rzeźbami pawilony, wypełnione palmami, drzewami pomarańczowymi i cytrynowymi, tworzono w rezydencjach królewskich i magnackich dla odpoczynku i rozrywki. W XIX wieku powstawały już jako miejsca publiczne, gdzie mieściły się kawiarnie. Zobacz więcej na temat: Katarzyna Jankowska Katarzyna Jankowska – PODCAST ogród ogród botaniczny historia Europy rośliny drzewo architektura natura przyroda
Walka z zimnem. Jak to robią czworonożni mistrzowie? Niektóre chrząszcze, dzięki cukrom, przeżyją w temperaturze nawet -30 stopni Celsjusza, krew pingwinów zmienia temperaturę podczas krążenia, a niesporczaki "wysychają", bo pozbyć się wody z organizmu. Jak zwierzęta radzą sobie podczas ekstremalnych temperatur? Zobacz więcej na temat: Czwórka chemia zdrowie Oliwia Krettek edukacja
Sondy fluorescencyjne do wykrywania wirusa SARS-CoV-2 Polscy badacze z Instytutu Chemii Organicznej PAN opracowali skuteczne narzędzie do szybkiego wykrywania koronawirusa. Pod koniec grudnia odbyła się debata na temat wyników najnowszych badań polskich naukowców dotyczących COVID-19. Podczas webinarium przedstawione zostały nowatorskie polskie projekty, które mogą mieć znaczenie nie tylko w walce z koronawirusem, ale i z wirusami w ogóle. Zobacz więcej na temat: historia Polski II wojna światowa Krzysztof Michalski COVID-19 badania
Ludwik Pasteur - słynny biochemik i mikrobiolog, nie tylko twórca szczepionki przeciw wściekliźnie Dwa wieki temu, 27 grudnia 1822 roku, urodził się słynny mikrobiolog i biochemik Louis Pasteur, w Polsce określany imieniem Ludwik. Zobacz więcej na temat: HISTORIA NAUKA chemia