Polskie Radio
Section05

Związek Radziecki

Pomnik Dzierżyńskiego w Warszawie. Obalenie znienawidzonego symbolu

- Feliks Dzierżyński uosabiał policję polityczną, więc cała nienawiść do niej skierowała się przeciwko niemu, przeciwko jego wizerunkom, przeciwko jego pomnikom. To, że można było podnieść rękę na ów symbol i tej ręki nikt nie odrąbał, oznaczało, że zmieniła się cała historyczna epoka - mówił prof. Paweł Wieczorkiewicz.
Zobacz więcej na temat:  Bolesław Bierut HISTORIA Rosja Rzeczpospolita Warszawa stalinizm komunizm PRL

Dzieci sybiraków na antypodach. Pahiatua, czyli "Mała Polska" w Nowej Zelandii

31 października 1944 roku do portu Wellington w Nowej Zelandii wpłynął okręt z grupą polskich dzieci, głównie sierot i półsierot, doświadczonych sowieckimi wywózkami. Było ich 733. Na antypodach miały mieszkać do końca wojny. Większość została na całe życie.
Zobacz więcej na temat:  Nowa Zelandia Syberia wywózka ZSRR dzieci represje Katyń Iran II wojna światowa 1944 armia Andersa Związek Sowiecki Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich komunizm Australia

Litwa: Polacy oddali hołd zamordowanym w Ponarach podczas II wojny światowej

W Kwaterze Polskiej w podwileńskich Ponarach odbyły się Uroczystości Ponarskie z udziałem Wojska Polskiego. W lesie ponarskim podczas drugiej wojny światowej Niemcy przy udziale litewskich formacji kolaboracyjnych zamordowali około stu tysięcy osób, w tym wielu Polaków.Do Ponar przyjechali m.in. przedstawiciele społeczności polskiej na Litwie, kombatanci oraz uczniowie z wileńskich szkół. Nie brakowało również Polaków, którzy przyjechali z kraju specjalnie na tę uroczystość.
Zobacz więcej na temat:  Litwa Związek Sowiecki II wojna światowa zbrodnie wojenne Niemcy nazizm

Umowa handlowa między ZSRR a III Rzeszą. Pierwszy pakt pomiędzy Hitlerem i Stalinem

Pakt Ribbentrop-Mołotow został poprzedzony zawarciem umowy dotyczącej wymiany handlowej. Sowieckie surowce były niezbędnym elementem w planie podboju Europy przez III Rzeszę. – Do końca Związek Sowiecki wywiązywał się ze swoich obowiązków handlowych – mówił prof. Paweł Wieczorkiewicz w audycji Polskiego Radia z 1997 roku.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA pakt Ribbentrop-Mołotow Związek Sowiecki ZSRR III Rzesza II wojna światowa

Stanisław Swianiewicz. Cudem ocalały świadek Katynia

"Ten pobyt w pobliżu lasku katyńskiego zaciążył na całym moim późniejszym życiu. Od czasu, gdy w 1943 roku prawda o Katyniu stała się jasna, miałem ciągle poczucie, że jeżeli Opatrzność wyratowała mnie jedynego z czterech z górą tysięcy oficerów kozielskich więzionych na stracenie i pozwoliła osiągnąć świat ludzi wolnych, to wynika stąd, że ciąży na mnie jakiś obowiązek" - pisał Stanisław Swianiewicz w książce "W cieniu Katynia", uważanej za jeden z najważniejszych dokumentów na temat rosyjskiej zbrodni.
Zobacz więcej na temat:  Katyń zbrodnia katyńska zbrodnie sowieckie zbrodnie wojenne ZSRR Związek Sowiecki Rosja Stanisław Swianiewicz Katyń 2022 HISTORIA

Układ Warszawski "interesem międzynarodowego socjalizmu"

14 maja 1955 roku w Warszawie przywódcy Albanii, Bułgarii, Czechosłowacji, NRD, Polski, Rumunii, Węgier i ZSRS podpisali sojusz polityczno-wojskowy, określany jako Układ Warszawski. Państwa wchodzące w jego skład były całkowicie podporządkowane Związkowi Sowieckiemu, zarówno pod względem politycznym, jak i militarnym.
Zobacz więcej na temat:  Czechosłowacja Praga Rumunia Układ Warszawski Węgry komunizm Wojsko Polskie zimna wojna

Armia Czerwona ponownie na terenach Rzeczypospolitej. Wyzwolenie czy okupacja?

Na początku stycznia 1944 roku, w okolicach miasta Sarny na Wołyniu, Armia Czerwona przekroczyła przedwojenną wschodnią granicę II Rzeczypospolitej. Był to koniec niemieckiej okupacji, trwającej na tych terenach od 1941 roku. Sowieci zajęli ponownie wschodnie województwa II RP, które okupowali w latach 1939-1941. Jakie były konsekwencje tego wydarzenia dla Polaków?
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Armia Czerwona ZSRR Związek Sowiecki II wojna światowa okupacja sowiecka

Boże Narodzenie w Związku Radzieckim. Posłuchaj wspomnień łagierników i zesłańców

- Mama zaczęła "Lulajże, Jezuniu" i tak wszyscy śpiewaliśmy, a tata ciągle wychodził. Ja, mając te 12 lat, myślałam, że może po prezent jakiś dla nas, ale on chyba płakał. Mama też płakała, a ja zastanawiałam się "dlaczego?", przecież była cała miska kartofli - tak Wigilię Bożego Narodzenia na zesłaniu wspominała w audycji Polskiego Radia Sybiraczka, która jako dziecko spędziła pięć lat w głębi Rosji.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski Syberia ZSRR sowieckie obozy pracy magazyn 2022/2023

Krzysztof Wyszkowski: komuniści wyczekiwali na moment, żeby w nas uderzyć

- Uważałem, że tym ruchem władza popełniała samobójstwo, uważałem, że ten, kto pierwszy użyje siły, ten przegra. O tym, że komuniści trzymali nam pistolet za plecami i wyczekiwali na moment, żeby w nas uderzyć, dowiedzieliśmy się później - powiedział Krzysztof Wyszkowski w rozmowie z Portalem Polskiego Radia w 40. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego.
Zobacz więcej na temat:  stan wojenny PRL komunizm Wojciech Jaruzelski Czesław Kiszczak opozycja demokratyczna Tadeusz Mazowiecki Krzysztof Wyszkowski HISTORIA

Układ białowieski. Oficjalny koniec Związku Radzieckiego

Dokładnie 32 lata temu przywódcy Rosji, Ukrainy i Białorusi poinformowali świat, że Związek Radziecki jako podmiot prawa międzynarodowego przestał istnieć. W miejsce imperium powołano do życia Wspólnotę Niepodległych Państw, organizację zrzeszającą większość byłych republik związkowych. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Związek Sowiecki ZSRR Rosja Ukraina Białoruś Leonid Krawczuk Michaił Gorbaczow Borys Jelcyn Stanisław Szuszkiewicz