Poeta Seduliusz i tajemnice jego "Carmen paschale" Prezbiter i chrześcijański poeta łaciński Seduliusz Celiusz żył w pierwszej połowie V wieku. Jego dorobek twórczy ma charakter religijny. Składają się nań: dwa hymny, epicki poemat "Carmen paschale" oraz "Paschale opus". Zobacz więcej na temat: pisarze i poeci poezja Dwójka Łukasz Modelski Łukasz Kozak
Wałbrzych. Pies Kajtuś wywęszył średniowieczny skarb W okolicach Wałbrzycha na Górnym Śląsku odnaleziono - przechowywane w glinianym garnku - brakteaty, czyli średniowieczne jednostronne monety. Zdaniem badaczy jest to największe tego typu odkrycie od co najmniej stu lat. Zobacz więcej na temat: historia Polski archeologia NAUKA odkrycia i ciekawostki Wałbrzych ciekawostki
Legendarny Święty Graal. Poszukiwali go arturiańscy rycerze i naziści Najczęściej kojarzony jest z kielichem z Ostatniej Wieczerzy, czasem opisywany jest też jako magiczny kamień pochodzący z korony Lucyfera. Jego niezwykłe moce zachęcały do poszukiwań wielu - od legendarnych rycerzy króla Artura aż po Heinricha Himmlera, prawą rękę Adolfa Hitlera. Według tradycji chrześcijańskiej Święty Graal nie jest jednak magiczny. Co więcej, nigdy nie został utracony i od ponad 500 lat znajduje się w kościele w Walencji. Zobacz więcej na temat: Wielkanoc Jezus Chrystus wiara Kościół Kościół katolicki legendy religia święta
Instrumenty muzyczne w scenach Męki Pańskiej - Motyw instrumentów muzycznych w malarstwie zaczerpnięty został z tekstów Pisma Świętego, ale nie bezpośrednio z opisu męki Chrystusa, w której autor opowiadałby, że w trakcie zadawania cierpień czy sądu ktoś grał na instrumentach. To raczej były pośrednie inspiracje Starym Testamentem - mówiła w Dwójce muzykolog i italianistka dr Dominika Grabiec, badaczka roli muzyki i instrumentów w przedstawianiu scen męki Jezusa. Zobacz więcej na temat: Wielkanoc Beata Stylińska Dwójka KULTURA malarstwo instrumenty muzyczne
"Hortus deliciarum" - dzieło życia Herrady z Landsbergu Bohaterką audycji "Kryzys wieku średniego" była Herrada z Landsbergu - żyjąca w XII wieku przeorysza klasztoru św. Odylii w Alzacji, autorka dzieła "Hortus deliciarum" (łac. Ogród przysmaków). Zobacz więcej na temat: Dwójka Łukasz Modelski Łukasz Kozak
Kim byli i skąd się wzięli Awarowie? "Najszybsza wielka migracja w dziejach świata" W połowie VI w. n.e. Awarowie utworzyli imperium, które przetrwało ponad 200 lat w Kotlinie Panońskiej i zagrażało cesarstwu bizantyjskiemu. Mimo wielu naukowych debat ich pierwotna ojczyzna i pochodzenie pozostawały niepewne. Dzięki badaniom DNA udało się rozwikłać część tej zagadki. Zobacz więcej na temat: HISTORIA DNA archeologia Konstantynopol Węgry Mongolia Kazachstan odkrycia i ciekawostki NAUKA
Jak wyglądali mieszkańcy Górnych Łużyc ponad 400 lat temu? Zrekonstruowano ich wygląd Popiersie seniora i cyfrowe wizerunki młodej kobiety i młodego mężczyzny to efekt badań prowadzonych na czaszkach ludzkich odnalezionych na wczesnośredniowiecznym grodzisku. Wygląd dawnych mieszkańców Górnych Łużyc zrekonstruowali antropolodzy, archeolodzy i artyści plastycy. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Wrocław archeologia NAUKA odkrycia i ciekawostki
Nowogród Wielki, czyli początek Rusi W audycji rozmawialiśmy o fenomenie Nowogrodu Wielkiego - średniowiecznej ruskiej republiki handlowej na miarę Wenecji. Naszym gościem był prof. Dariusz Dąbrowski. Zobacz więcej na temat: Łukasz Modelski Łukasz Kozak Słowianie Dwójka
Uciekają przed wojną, biedą i chorobami. Exodus z Ukrainy nie jest pierwszym w historii W związku z agresją Rosji na Ukrainę świat musi się zmierzyć z najszybciej rozwijającym się kryzysem migracyjnym od końca II wojny światowej - działania wojenne zmusiły bowiem do ucieczki już ponad 2 miliony osób. Nie jest to jednak pierwszy przypadek w historii, gdy ludzkość doświadcza tak masowego exodusu. Zobacz więcej na temat: HISTORIA migracja Wojna w Syrii Kurdowie Kurdystan kryzys migracyjny II wojna światowa I wojna światowa ZSRR Białoruś Wietnam Biblia starożytność Irlandia lata 70 lata 80 lata 90 emigracja
Ukraińskie zabytki. Historyk sztuki: dziedzictwo często nie ma oczywistej narodowości Każdy kraj ma swoje dziedzictwo artystyczne, wybitne dzieła sztuki, które są ważnym elementem tożsamościowym i kulturowym. Na terenie Ukrainy znajdują się dzieła, w których tworzeniu uczestniczyła Ukraina, Rosja i Polska. – Dziedzictwo nie ma często oczywistej narodowości, a ta narodowość jest urabiana środkami, które nie są naukowe – mówi na antenie Trójki prof. Piotr Krasny z Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zobacz więcej na temat: Trójka KULTURA Katarzyna Cygler Ukraina wojna na Ukrainie Rosja zabytki Kijów Lwów ochrona
"Mieczów ci u nas dostatek". Ich mityczna i symboliczna rola Najstarsze liczą sobie sześć tysięcy lat i robione były w całości z miedzi. Ich technologiczny skok dokonał się jednak za sprawą brązu, a potem żelaza. Miecze, bo o nich mowa, obok swojej podstawowej funkcji, były również przedmiotami kultu. Zobacz więcej na temat: Katarzyna Kobylecka Anglia broń archeologia
Jakub Świnka. Architekt odrodzenia Królestwa Polskiego Był najwybitniejszym politykiem Polski w XIII wieku, znany z tego, że prowadził politykę obrony polskiego Kościoła i polskiego języka przed germanizacją. Zobacz więcej na temat: Gniezno HISTORIA Kościół
1490 lat temu rozpoczęto budowę Hagii Sophii, perły bizantyjskiej architektury – Ten, kto wejdzie do Hagii Sophii, od razu zrozumie, jak wspaniałym osiągnięciem była jej budowa. Nie zdziwią go też słowa fundatora świątyni cesarza Justyniana I Wielkiego, który podczas konsekracji kościoła krzyknął zachwycony: "królu Salomonie, przewyższyłem cię!" - mówiła archeolożka prof. Elżbieta Jastrzębowska na antenie Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: HISTORIA architektura chrześcijaństwo islam Konstantynopol Istambuł Kościół SZTUKA
Odtworzono pierwotną "populację" dzieł średniowiecznych Według najnowszych badań międzynarodowego zespołu naukowców do naszych czasów przetrwało niespełna 10 proc. średniowiecznych manuskryptów zawierających dzieła literackie napisane w językach miejscowych. Zobacz więcej na temat: HISTORIA odkrycia i ciekawostki NAUKA książki ekologia Islandia Irlandia
Piotr Włostowic. Średniowieczny możnowładca z rodu Łabędziów Bohaterem audycji z cyklu "Kryzys wieku średniego" był Piotr Włostowic, jedna z najbardziej interesujących postaci polskiego średniowiecza. Zobacz więcej na temat: Bolesław Krzywousty Łukasz Kozak Łukasz Modelski Dwójka
Czelin. Pierwszy słup graniczny, rzymski miecz i renifery Jest mroźny luty roku 1945. Polscy żołnierze zatrzymują się na skraju zamarzniętej Odry i dochodzą do wniosku, że wbiją tutaj pierwszy słup graniczny. Zrobili to, za co spotkały ich zresztą nieprzyjemności. Tak zaczyna się historia Ziem Odzyskanych. Roman Czejarek odwiedził Czelin. Zobacz więcej na temat: turystyka Odra Roman Czejarek II wojna światowa historia Polski
Afrykańska pasja prof. Michała Tymowskiego Choć jest historykiem mediewistą, autorem podejmującym polskie i europejskie tematy wieków średnich, to głównym obszarem jego badań jest przedkolonialna Czarna Afryka. Zobacz więcej na temat: Polska Akademia Nauk Afryka HISTORIA Katarzyna Kobylecka
Mikołaj z Polski. Pionier medycyny alternatywnej Bohaterem audycji był Mikołaj z Polski. O jego życiu wiemy stosunkowo niewiele: urodził się ok. 1225-1235 roku prawdopodobnie w Sieradzu, uczył się w Montpellier. Następnie w 1278 roku został nadwornym lekarzem Leszka Czarnego i przeniósł się do Krakowa, gdzie zmarł ok. 1316 roku. Zobacz więcej na temat: medycyna literatura Łukasz Kozak Łukasz Modelski Dwójka