Polskie Radio
Section05

poezja

Rzeczpospolita Babińska, czyli jak szlachta śmiała się z siebie i swojego kraju

W tej opowieści jest Jan Kochanowski i Mikołaj Rej, jest admirał nieistniejącego morza, są równe mężczyznom kobiety, jest niedźwiedź, co ciągnął sanie i wilk, którego trzeba było wypić. W Rzeczypospolitej Babińskiej nadawano urzędy za brak kompetencji, śmiejąc się przy tym z własnych wad. Czym był ten wyjątkowy twór istniejący przez ponad sto lat na terenie państwa polsko-litewskiego?
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Rzeczpospolita Lublin

Żyd zakochany w języku morderców. Życie, śmierć, poezja i milczenie Paula Celana

– Paul Celan stracił całą rodzinę podczas Holokaustu, ale jemu się udało przeżyć. I został mu język niemiecki, język morderców jego rodziny. Nie był w stanie i nie chciał się wyzwolić z tego języka – mówił w Polskim Radiu Zbigniew Herbert o twórcy, którego uważał "za jednego z największych poetów XX wieku".
Zobacz więcej na temat:  Holokaust Paul Celan literatura Rumunia Niemcy Francja Czerniowce Żydzi HISTORIA Ryszard Krynicki Zbigniew Herbert ZSRR nazizm hitlerowskie obozy koncentracyjne niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne

"Matka opiekowała się chorą Niemką, zaraziła się i umarła". Czesław Miłosz o "nadziei żyjących"

Weronika Miłosz przeszła do historii zarówno jako matka znakomitego poety, jak i jako bohaterka dzieła swojego utalentowanego syna. Opowieść o niej jest zatem – zwłaszcza w Roku Czesława Miłosza – okazją do przyjrzenia się nie tylko sprawom biograficznym, lecz także i uniwersalnym, dotyczącym spraw najważniejszych. 
Zobacz więcej na temat:  Czesław Miłosz wspomnienie literatura filozofia śmierć cmentarz

Natalia Gałczyńska. "Księżniczka z Gruzji", żona magicznego poety

– Wielu wierszy mojego ojca by nie było, gdyby nie mama – mówiła w Polskim Radiu Kira Gałczyńska. Historia o Natalii Gałczyńskiej to jednak opowieść nie tylko o "muzie Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego". Znajdziemy w tej biografii i bajkowy rodowód, i tybetańską medycynę, i własną twórczość literacką z podróżami w tle.      
Zobacz więcej na temat:  Konstanty Ildefons Gałczyński literatura wspomnienie małżeństwo II wojna światowa Gruzja

Sztuczna inteligencja pisze wiersze. "Lepsze niż Szekspira"

Badania przeprowadzone przez amerykańskich naukowców z Uniwersytetu w Pittsburghu pokazały, że poezja tworzona przez sztuczną inteligencję jest lepiej oceniana niż wiersze pisane przez poetów. Czytelnicy niebędący ekspertami z dziedziny literatury stwierdzili, że tak wygenerowana poezja jest dla nich bardziej zrozumiała.
Zobacz więcej na temat:  ŚWIAT czytelnictwo sztuczna inteligencja społeczeństwo wiersze nowe technologie

Janusz Różewicz - starszy brat Stanisława i Tadeusza

"Był głodny jedzenia, miłości, ludzi, świata" – tak Janusza Różewicza z czasów przedwojennych wspominał najmłodszy z braci – Stanisław. Z kolei Tadeusz Różewicz przywołując ostatnie spotkanie z bratem, już podczas okupacji w 1943 roku wyczuł w nim jakieś nie znane dawniej napięcie. W "Strefie literatury" zapraszamy na opowieść o poecie i żołnierzu Armii Krajowej.
Zobacz więcej na temat:  Janusz Różewicz Dorota Gacek Radomsko Dwójka Dagadana Daga Gregorowicz literatura Tadeusz Różewicz Stanisław Różewicz

Tadeusz Dąbrowski odpowiadał na pytania AI. "Oczytana, nie chce honorarium, nie zazdrości"

Spotkanie autorskie z Tadeuszem Dąbrowskiem w Teatrze Szekspirowskim w Gdańsku poprowadziła prof. dr hab. sztuczna inteligencja. To pewnego rodzaju eksperyment i wyzwanie, z jakim postanowił zmierzyć się poeta. - Ja będę siedział na scenie, a głos z offu będzie mnie przepytywał. Każdy z widzów sam odpowie sobie, czym jest ten off - zapowiadał. 
Zobacz więcej na temat:  Magda Mikołajczuk Tadeusz Dąbrowski sztuczna inteligencja Teatr Szekspirowski w Gdańsku

"Nuż w bżuhu". Wielki skandal kulturalny, polityczny i ortograficzny

103 lata temu po tej publikacji prasa okrzyknęła futurystów "fanatykami ludożerstwa i apostołami zboczeń", niszczącymi polszczyznę i wprowadzającymi bolszewizm. Pod naciskiem opinii publicznej cenzura zatrzymała cały nakład jednodniówki "Nuż w bżuhu", choć zaledwie miesiąc wcześniej wydała pozwolenie na jej druk.
Zobacz więcej na temat:  futuryzm literatura Dwudziestolecie międzywojenne książki wiersze Anatol Stern proza Bruno Jasieński Aleksander Wat Tytus Czyżewski Stanisław Młodożeniec KULTURA historia Polski cenzura Ministerstwo Spraw Wewnętrznych

Polska i Brazylia. Dwa światy Tomasza Łychowskiego, poety i malarza z Rio de Janeiro

Tomasz Łychowski, polski i brazylijski poeta, pisarz, malarz, a także aktywny uczestnik życia polonijnego, od 1949 roku mieszka w Rio de Janeiro. Z tym miastem czuje się niezwykle związany. Jemu też poświęcił swój najnowszy tomik poetycko-malarski, którego promocja odbyła się niedawno w Rio de Janeiro. Tomik "Rio. Przebłyski" ukazał się w języku polskim i portugalskim.
Zobacz więcej na temat:  Brazylia Polonia Polacy za granicą Rio de Janeiro

"Szczycił się, że jest polskiego pochodzenia". Guillaume Apollinaire i jego wyzwolona poezja

– W jednym z listów Apollinaire pisał, że było trzech wielkich Polaków w literaturze: "Stanisław Przybyszewski, Joseph Conrad i ja" – opowiadała w Polskim Radiu w 2012 roku Julia Hartwig. Guillaume Apollinaire, a właściwie Wilhelm Apolinary Kostrowicki, znakomity francuskojęzyczny poeta zmarł 106 lat temu, 9 listopada 1918 roku w Paryżu.
Zobacz więcej na temat:  Francja POLSKA awangarda literatura malarstwo Julia Hartwig